Taksitli alışverişte hiçbir beis yoktur. İbni Abbas ve Said İbni Cübeyr de, cumhuru ulema da taksitli alışverişin taksitli alışverişin caiz olduğuna dair. Taksitli alışveriş yasaktır diye hiçbir delil olmadığı gibi, taksitli alışverişi yasaklıyor denilen hadisin de ‘Kim bir alışveriş içinde iki alışveriş yaparsa faize düşmüştür’ taksitle hiçbir alakası yoktur. Daha önce bu soruya zaten tafsilatlı cevap vermiştim.
Taksitli alışveriş yapabiliriz. Taksitli alışveriş ne demektir?
Adam diyor ki şu kağıt 1 lira. Taksitle alışveriş yaparsan 4 lira. Ben bu iki alışverişten birini terci ettikten sonra mesele bitmiştir. Yani ben bunu 3 taksitle 4 liraya alıyorum dediğimde mesele bitmiştir bu caizdir.
Sorunun ikinci kısmı
Sonra anlaştılar. Elime toplu para geçti. Adama dedim ki ben sana borcumu peşin olaraktan veriyorum. Sen benim borcumu 4 liraya indir dedim. Bu ‘Allah Resulü’nün bahsettiği kim bir alışveriş yaparsa ona faiz vardır’ hadisine girer mi? Hayır.
Birinci akit tamamlandıktan sonra ikinci teklif ikinci akittir. Yani bir alışverişin içinde iki tane akit değil birbirinden müstakil iki tane akittir. Bu nedir? Ben sana geliyorum elime para geçti borcumu vereyim borcumu düş. Sana yüz milyaz borcum var. Ev aldım senden. Elime seksen milyar geçti. Taksitlerim var. Diyorum ki seksen milyarı kabul edersen sana 80 milyarı toplu halde vereyim sen borcumu sil. Sen de buna tamam diyorsun. Cumhuru ulema böyle bir alışverişin caiz olmadığını bunun da faizin kısımlarından bir kısım olduğunu söylemişlerdir. Lakin İmam Hakim’in Müstedrek’inde belirttiği İbni Kayyım’ında sahih kabul edip üzerinde hüküm belirttiği bir hadise göre Peygamber (sav) Nadiroğullarını Mekke’den süreceğiz zaman dediler ki: ‘Sen bizi buradan sürüyorsun. Senin sahabenin bize borçları vardı. Bu borçları alamayacağız. Peygamber (sav) dedi ki: ‘Borçları indirin ve peşin bir şekilde borçlarınızı alın.’ Satıcının ve alıcının maslahatına olursa, kişinin benim elime toplu para geçti yüz milyar borcumu 80 milyar olarak ödeyeyim demesi caizdir veya satıcı alıcıya ders senin bana üç taksitle 60 milyar borcun vardı. Ben çok sıkıştım bir yerlerden 40 milyar bulursan senin tüm borcunu silerim demesi racih olan zikrettiğim Nadiroğulları hadisine göre caizdir. Bunda hiçbir beis yoktur. En doğrusunu alemlerin Rabbi olan Allah bilir. Tabi cumhuru ulema caiz olmadığı söylemiştir.
Taksitli alışveriş yapabiliriz. Taksitli alışveriş ne demektir?
Adam diyor ki şu kağıt 1 lira. Taksitle alışveriş yaparsan 4 lira. Ben bu iki alışverişten birini terci ettikten sonra mesele bitmiştir. Yani ben bunu 3 taksitle 4 liraya alıyorum dediğimde mesele bitmiştir bu caizdir.
Sorunun ikinci kısmı
Sonra anlaştılar. Elime toplu para geçti. Adama dedim ki ben sana borcumu peşin olaraktan veriyorum. Sen benim borcumu 4 liraya indir dedim. Bu ‘Allah Resulü’nün bahsettiği kim bir alışveriş yaparsa ona faiz vardır’ hadisine girer mi? Hayır.
Birinci akit tamamlandıktan sonra ikinci teklif ikinci akittir. Yani bir alışverişin içinde iki tane akit değil birbirinden müstakil iki tane akittir. Bu nedir? Ben sana geliyorum elime para geçti borcumu vereyim borcumu düş. Sana yüz milyaz borcum var. Ev aldım senden. Elime seksen milyar geçti. Taksitlerim var. Diyorum ki seksen milyarı kabul edersen sana 80 milyarı toplu halde vereyim sen borcumu sil. Sen de buna tamam diyorsun. Cumhuru ulema böyle bir alışverişin caiz olmadığını bunun da faizin kısımlarından bir kısım olduğunu söylemişlerdir. Lakin İmam Hakim’in Müstedrek’inde belirttiği İbni Kayyım’ında sahih kabul edip üzerinde hüküm belirttiği bir hadise göre Peygamber (sav) Nadiroğullarını Mekke’den süreceğiz zaman dediler ki: ‘Sen bizi buradan sürüyorsun. Senin sahabenin bize borçları vardı. Bu borçları alamayacağız. Peygamber (sav) dedi ki: ‘Borçları indirin ve peşin bir şekilde borçlarınızı alın.’ Satıcının ve alıcının maslahatına olursa, kişinin benim elime toplu para geçti yüz milyar borcumu 80 milyar olarak ödeyeyim demesi caizdir veya satıcı alıcıya ders senin bana üç taksitle 60 milyar borcun vardı. Ben çok sıkıştım bir yerlerden 40 milyar bulursan senin tüm borcunu silerim demesi racih olan zikrettiğim Nadiroğulları hadisine göre caizdir. Bunda hiçbir beis yoktur. En doğrusunu alemlerin Rabbi olan Allah bilir. Tabi cumhuru ulema caiz olmadığı söylemiştir.