Bugün müslümanların bilmediği ve bilmediklerinden dolayı alışveriş ile alakalı hata ettikleri üç tane madde var. Peygamberimiz birinci olarak “Senin yanında, sana ait olmayan bir şeyi kimseye satma.” buyuruyor. Başka bir hadiste sahabe açıkça soruyor. “Ey Allah’ın Resulü biri gelip benden mal istiyor. Bende de o maldan yok. Ben o malı ona satsam ama daha sonra alıp göndersem olur mu?” Peygamber (sav) diyor ki: “Yanında sana ait olmayan şeyleri satma.” Bir şeyi mülkünüze geçirmeden, size ait olmadan satmayın.
İnsan ya aracıdır yada satıcıdır. Eğer aracı iseniz alıcı ve satıcı arasında aracı olmanızda bir beis yoktur. Bu söylediklerimiz komisyoncular için geçerli değildir. Direk tüccar olanlar için geçerlidir. Birinci olarak sana ait olmayan malı satmayacaksın. İkinci olarak bir malı satın aldığınız zaman o malı elinize geçirmeden satmayacaksınız. Resûlullah (sav) dedi ki: “Bir şey satın aldığında onu eline almadan ve görmeden başkalarına satma.” Belki malda bir kusur veya eksiklik var. Sen bunu bilemezsin. Böyle bir durumda olay çıkacak. Ama mal ilk sana ulaştığında o kusuru görüp iade edebileceksin. Üçüncü olarak bir malı mülkümüze geçirdik, malı gördük, aldık. Onu depomuza koyduktan sonra başkalarına satacağız. Bununla alakalı olarak Abdullah İbni Ömer çarşıdan zeytin yağı alıyordu. Aldığı esnada başka biri daha iyi bir fiyat verdi. Abdullah İbni Ömer onu satmak istedi. O esnada biri elini tuttu. Zeyd İbni Sabit “Yapma. Çünkü ben Allah Resulünü şöyle söylerken işittim. ‘Allah Resulü satın alınan malın hemen yerinde tekrar satılmasını yasakladı. Taki tüccar onu kendi deposuna götürene kadar.’
” Bu üç yasağın hikmeti nedir? Bu üç yasağın hikmeti İslam’ın alışverişte asla istemediği çekişmenin, aldatmanın, cehaletin ve kavganın ortaya çıkmasıdır. İslam mal için kavga edilmesini istemez. Sen henüz yanına alıp sağlamlığına bakmadığın şeyi başkasına satman doğru bir uygulama değil. Örneğin sen bir noktadan iki tüccar arasında aracılık yapıyorsan bunda herhangi bir sıkıntı yoktur. Fakat sen kendi malını bir başkasına satıyorsan bunlar Allah Resulünün yasakladığı şeylerdir.
Allah’ın bize kesin bir vaadi var. “Muhammed’e uyarsanız ve itaat ederseniz kesinlikle hidayet bulursunuz.” diyor Allah (cc). Doğru yolu bulmak istiyorsanız bu yol Peygamberimize ittiba etmekten geçer. İkinci olarak kazandığınız paranın miktarının sizin hayatınıza getirdiği hiçbir şey yoktur. Kazandığınız paranın bereketi sizin hayatınıza bir şeyler getirir. Eğer Allah sizin paranıza bereket koymuşsa sizin on lira ile yapabildiğiniz başkası yüz lira ile yapamaz. Ama eğer Allah sizin paranızdan bereketi almışsa yüzle de binle de yüz binle de yine mutlu olamazsınız. Yine gözünüz doymaz. Yine karnınız doymaz ve yine evinizde huzur olmaz. Onun için kazandığımızın bereketli olmasını istiyorsak Peygamberimizin kaidelerine dikkat edelim. Ticaretimiz de buna dahildir.
İnsan ya aracıdır yada satıcıdır. Eğer aracı iseniz alıcı ve satıcı arasında aracı olmanızda bir beis yoktur. Bu söylediklerimiz komisyoncular için geçerli değildir. Direk tüccar olanlar için geçerlidir. Birinci olarak sana ait olmayan malı satmayacaksın. İkinci olarak bir malı satın aldığınız zaman o malı elinize geçirmeden satmayacaksınız. Resûlullah (sav) dedi ki: “Bir şey satın aldığında onu eline almadan ve görmeden başkalarına satma.” Belki malda bir kusur veya eksiklik var. Sen bunu bilemezsin. Böyle bir durumda olay çıkacak. Ama mal ilk sana ulaştığında o kusuru görüp iade edebileceksin. Üçüncü olarak bir malı mülkümüze geçirdik, malı gördük, aldık. Onu depomuza koyduktan sonra başkalarına satacağız. Bununla alakalı olarak Abdullah İbni Ömer çarşıdan zeytin yağı alıyordu. Aldığı esnada başka biri daha iyi bir fiyat verdi. Abdullah İbni Ömer onu satmak istedi. O esnada biri elini tuttu. Zeyd İbni Sabit “Yapma. Çünkü ben Allah Resulünü şöyle söylerken işittim. ‘Allah Resulü satın alınan malın hemen yerinde tekrar satılmasını yasakladı. Taki tüccar onu kendi deposuna götürene kadar.’
” Bu üç yasağın hikmeti nedir? Bu üç yasağın hikmeti İslam’ın alışverişte asla istemediği çekişmenin, aldatmanın, cehaletin ve kavganın ortaya çıkmasıdır. İslam mal için kavga edilmesini istemez. Sen henüz yanına alıp sağlamlığına bakmadığın şeyi başkasına satman doğru bir uygulama değil. Örneğin sen bir noktadan iki tüccar arasında aracılık yapıyorsan bunda herhangi bir sıkıntı yoktur. Fakat sen kendi malını bir başkasına satıyorsan bunlar Allah Resulünün yasakladığı şeylerdir.
Allah’ın bize kesin bir vaadi var. “Muhammed’e uyarsanız ve itaat ederseniz kesinlikle hidayet bulursunuz.” diyor Allah (cc). Doğru yolu bulmak istiyorsanız bu yol Peygamberimize ittiba etmekten geçer. İkinci olarak kazandığınız paranın miktarının sizin hayatınıza getirdiği hiçbir şey yoktur. Kazandığınız paranın bereketi sizin hayatınıza bir şeyler getirir. Eğer Allah sizin paranıza bereket koymuşsa sizin on lira ile yapabildiğiniz başkası yüz lira ile yapamaz. Ama eğer Allah sizin paranızdan bereketi almışsa yüzle de binle de yüz binle de yine mutlu olamazsınız. Yine gözünüz doymaz. Yine karnınız doymaz ve yine evinizde huzur olmaz. Onun için kazandığımızın bereketli olmasını istiyorsak Peygamberimizin kaidelerine dikkat edelim. Ticaretimiz de buna dahildir.