İş sağlığı ve güvenliği uzmanlığı iş hayatımızda daha yeni duyulmaya başlayan ve git gide önemini arttıran bir meslek haline gelmiştir. İş sağlığı ve güvenliği uzmanlarının eskiden de iş sahaları tatmin ediciyken 2012 yılında kabul edilen Yeni İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile daha da genişlemiştir. Yeni kanun kamu, özel sektör fark etmeksizin 50 kişiden fazla çalışanın bulunduğu işyerlerinde, 50 den az çalışanı olması halinde bile az tehlikeli ya da tehlikeli sınıfa girip girmemesine bakılarak işyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı bulundurma zorunluluğu getirmiştir. Bulundurulmaması halinde de ciddi yaptırımları bulunmaktadır.
İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlığı tehlike derecesine göre 3 sınıfa ayrılmaktadır. Tehlike derecesi yüksek olan iş yerlerinde, aslında her tehlike derecesinde de denilebilir, A sınıfı iş güvenliği uzmanı görev yapar ve yetkisi diğerlerine göre daha fazladır. Orta derecedeki ve az tehlikeli iş yerlerinde B sınıfı uzman görevlendirilir, sadece az tehlikeli iş yerlerinde ise C sınıfı uzman bulundurulmaktadır. Büyük işletmelerde her bölümün farklı tehlike derecesi bulunduğundan her üçü de görev yapabilmektedir. C sınıfı uzmanlık eğitimlerinden başlanarak A sınıfı uzmanlığına doğru yükselme mümkün olabilmektedir. Fakat belli bir süre aktif olarak çalışma zorunluluğu bulunmaktadır. Peki, Kimler İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı olabilir? diye düşünüyor olabilirsiniz. Yazımızın başında iş sahasını genişlettiğini söylemiştik. Bu da demek oluyor ki birçok kişi için yeni iş sahaları açıldı. Bu kişiler kim bir sıralayalım o zaman:
- Mühendislik fakültesi mezunları,
- Mimarlık fakültesi mezunları,
- Fen edebiyat fakültelerinin kimya, fizik, biyoloji bölümünden mezun olanlar,
- Teknik öğretmenler ve
- Yeni yeni açılmaya başlayan İş sağlığı ve güvenliği programı mezunları olarak sıralayabiliriz.
Şimdi de İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlarının ne yaptığına değinelim. İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı işverene ve çalışana karşı sorumlulukları bulunmaktadır. İlk görevi rehberliktir. Çalışanların bilgilendirilmesi, güvenlik ve sağlık konusunda eğitimlerin verilmesini, kişisel koruyucu ekipmanların teminini ve dizaynının belirlenmesini sağlarlar. Risk değerlendirmeleri yapmak zorundadırlar. Çünkü kaza gerçekleşmeden önleminin alınması en doğrusudur. İlgili birimlere sürekli hazırlanan raporlar ile bilgilendirme yaparlar ve iş ortamının iyileştirilmesi için gerekli planlamaları yapıp işveren tarafından gerçekleştirilmesini sağlarlar.