• Web sitemizin içeriğine ve tüm hizmetlerimize erişim sağlamak için Web sitemize kayıt olmalı ya da giriş yapmalısınız. Web sitemize üye olmak tamamen ücretsizdir.
  • Sohbetokey.com ile canlı okey oynamaya ne dersin? Hem sohbet et, hem mobil okey oyna!
  • Soru mu? Sorun mu? ''Bir Sorum Var?'' sistemimiz aktiftir. Paylaşın beraber çözüm üretelim.

Letoon

Üyelik Tarihi
14 Ocak 2014
Konular
911
Mesajlar
2,151
MFC Puanı
450

Letoum, Letoon

letoon_kalntlar.jpg


Kınık'tan Fethiye yönüne 1 kilometre kadar gidildikten sonra güneye dönülür ve 5 kilometrelik Letoon yoluna girilir. Letoon'un tarihinin Xanthos ile yakından ilişkisi vardır. Likya bölgesinin en önemli dini merkezlerinden birisi olduğu bilinmektedir. Arkeolojik kazılar su düzeyinin yükselmesi nedeniyle güçlükle sürdürülebilmektedir. Bulunan kalıntılar İ.Ö. VII. ve İ.S.VI. yüzyıllar arasındaki zamana aittir. Grek tarzı tiyatrosu günümüze değin korunmuş en önemli yapısıdır.

Letoon, Tanrı Apollon ve Artemis'in annesi Leto adına kurulmuş bir şehirdir. Tanrılar tanrısı Zeus, Titanlardan Kios ile Phoibe'nin, güzel saçlı kızı Leto'ya gönlünü kaptırır. Diğer sevdikleri gibi Leto'ya sahip olur ve Leto hamile kalır. Çapkın Zeus'un kıskanç karısı Tanrıça Hera Leto'yu adım adım takip ettirerek onun Zeus'tan olacak çocuklarını da doğurmasına mani olmaya çalışır. Nihayet Leto Anadolu'daki Lykia'ya kaçar ve Hera'dan kurtulur. Çocukları Artemis ve Apollon'u Delos Adası'nda doğurduğu söylenirse de bir efsaneye göre Apollon'u Patara'da doğurduğu kabul edilmektedir. Apollon kültü Yunanistan'da yayılınca birçok yerler tanrıya beşik olma şerefini elde etmek için efsaneler üretmişlerdir. Delos da işte böyle bir efsane ile ilgilidir. Güneş Tanrısı Apollon'un ışık ülkesi olan Lykialı olmasından tabii ne olabilir. Üstelik onun bir ismi de Lykialıdır.

Letoon'a adı, efsanelerden gelir. Tanrılar kralı Zeus, Leto'ya aşık olur ve birlikteliklerinden, Leto ikiz çocuklarına hamile kalır. Zeus'un kıskanç karısından korkan Leto kaçar ve Delos'a gelir. Burada çocukları Apollon ve Artemis'i doğurur. Hera'dan daha çok uzaklaşabilmek için Lykia'ya, Anadolu kıyılarına kaçkaç. Yolda karşılaştığı kurtlar ona Xanthos Nehri'ne kadar kılavuzluk eder. Leto minnettarlık içinde nehri Apollon'a adar ve o zamana kadar "Termilles" adıyla bilinen yere Yunanca kurt anlamına gelen, "lykos" sözcüğünden türetilmiş olan "Lykia" adını verir.

Başka bir efsaneye göre de Xanthos nehri Leto'nun acılarını ve susuzluğunu gidermek için ortaya çıkar.

Leto kültü Güney Anadolu'nun batı kıyılarında çok yaygındır. Halikarnas Balıkçısı'na göre Yunan tanrılarının çoğu Anadolu kökenlidir. Leto'nun Kibele ile olan benzerliği; Halikarnas, Knidos, Frigya, Karia ve KiLykia'da farklı Leto kültlerinin bulunması Leto'nun da Anadolu kökenli bir tanrıça olabileceğini düşündürür. Zaten, Homeros'un şiirlerinde de Leto'dan fazla bahsedilmez; sadece Hera'nın rakibelerinden birisi olarak geçer.

1962 yılında başlayan kazılar sonucunda yan yana üç mabet gün ışığına çıkarılmıştır. Bunlardan ilki İon düzeninde, 6 x 11 sütun sayılı, 30m x 15m boyutlarında olan ve mimari süslemelerinden M.Ö. 150-100 yıllarında Leto için inşa edildiği düşünülen bir mabettir. Doğusunda Dor düzeninde 11x6 sütun sayılı, 27m x 15m boyutlarında başka bir mabet daha vardır. Kazılar esnasında Artemis'i temsil eden yayı, ok kılıfını ve Apollon'u temsil eden liri resmeden, Helenistik tarzda yapılmış bir mozaik de bulunmuştur. İon ve Dor tarzlı tapınakların arasında daha küçük boyutlarda (18m x 8m) ve harika olarak nitelendirilebilecek duvar işçiliğiyle inşa edilmiş bir tapınak daha vardır.

Tapınakların güneyinde, M.S. 7. yüzyılda terkedilmiş olan, bazilika şeklinde bir kilise ve bir de manastır bulunmuştur.

letoon.jpg

Kilisenin batısında anıtsal nitelikte olan Nymphaeum, havuzla ayrılan iki binadan oluşur. Helenistik zamana tarihlenen doğudaki kompleks paralel iki duvar tarafından çevrelenir. Batıdaki binanın yüzünde kubbeli bir oyuk vardır. Havuz yarım daire şeklindeki sütunlu giriş tarafından çevrelenmiştir. 12 metre x 10 metre boyutlarındaki dikdörtgen oda sütunlu girişe iki odayla bağlanır. "Hadrianus"a ithaf edilen heykel duvardaki oyukların merkezinde bulunmaktadır.

Letoon'un kuzeyinde Grek planlı, Helenistik döneme ait olan tiyatro bulunur. Sahne kısmı ayakta olmayan tiyatronun 'cavea'sı iyi korunmuştur. Doğu ve batıdaki kapılar Dorik frizlerle süslenmiştir. Tiyatronun merkez kısmı tepeye oturtulmuştur. 'Cavea' bir diyazoma ile iki bölüme ayrılmıştır. Tiyatro büyük ölçüde Patara tiyatrosunu hatırlatmaktadır.

Letoon'da yeri ve şekli henüz tespit edilemeyen stoanın ve stadyumun bulunması, buranın yalnızca bir kült merkezi olmadığını, aynı zamanda yaşayan bir şehir olduğunu ispatlaması açısından önemlidir.

Kazılar sırasında tapınak kalıntılarının arasında Lykia tarihine ışık tutabilecek ve yazısının çözümüne yardımcı olabilecek nitelikte yazıtlar bulunmuştur. Bu yazıtlardan en önemlisi Büyük İskender'in (Yunanca Alexandros, İngilizce Alexander) Letoon'a ziyaretini anlatandır. Aram, Yunan ve Lykia dillerinde yazılmış olan ve Kaunos'un mitolojik kurucusu "Basileus"u anlatan yazıt, Lykia yazısına ışık tutabilecek nitelikte bir arkeolojik keşiftir.

Şehirde MS 8 yüzyıldan sonrasına ait kalıntı izi görülmez. Arap akınlarının başlaması ve Hristiyanlığın putperest yapılarına karşı acımasız olan tutumu yüzünden şehrin terk edildiği düşünülmektedir.

Şair Ovidius'un anlattığı bir öyküye göre kent, Zeus'tan hamile kalan Leto'nun adına kurulmuştur. Kentte en eski yerleşim izleri M.Ö. 7. yüzyıla kadar gider. Kalıntılar ve ele geçen kitabeler buranın dinsel ve politik bir alan olduğunu göstermektedir. Örenyeri merkezinde yan yana üç tapınak bulunmaktadır. Bunlardan en kuzeydeki Leto, ortadaki Artemis, güneyindeki Apollon'a adanmıştır. Tapınakların güney-batısındaki çeşme binası ile hemen doğusunda kilise yer almaktadır. Kentin kuzeyinde Stoa ile arkasını kısmen doğal yamaca dayamış Helenistik Döneme ait tiyatro bulunmaktadır. Letoon M.S. 7. yüzyılda terkedilmiştir.

Xanthos'a 4 kilometre uzaklıkta bulunan Letoon, Antik Çağda Likya'nın dini merkezi konumundaydı. Bu kutsal alanda Leto, Apollon ve Artemis tapınakları ile birlikte, bir manastır, bir çeşme ve Roma Tiyatrosu kalıntıları bulunmaktadır. Artemis ve Apollo'nun annesi Leto'ya adanmış olan en büyük tapınak, batıda bulunan ve peripteros tarzında yapılmış Leto Tapınağıdır ve 30.25 m'ye 15.75 m. büyüklüğündedir. Doğuda yer alan Dor tarzında yapılmış olan Apollo tapınağı, Leto tapınağından daha az korunmuş durumdadır ve 27.90 m.'ye 15.07 m. boyutları ile daha küçüktür. Her iki tapınağın ortasında yer alan ve en küçük tapınak olan Artemis tapınağı 18.20 m.'ye 8.70 m.'ye boyutlarındadır. Letoon, Xanthos ile birlikte UNESCO Dünya Miras Listesinde yer almaktadır.

Alıntı



 
Üst