- Üyelik Tarihi
- 22 May 2019
- Konular
- 2,801
- Mesajlar
- 9,706
- MFC Puanı
- 60,560
Mandela Etkisi, büyük bir kitlenin aslında gerçekleşmeyen bir olaya inandığı durumu ifade eden bir kavramdır. Mandela etkisinin açık bir şekilde anlaşılabilmesi için kökenini anlamak gerekir. Bu yazıda mandela etkisi nedir ve bu garip algı ile ilgili açıklamalar bulunmaktadır.
Mandela Etkisinin Kökenleri
Mandela Etkisi terimi, 2009 yılında Fiona Broome tarafından ilk kez ortaya çıktığında,bir web sitesinde yayınlanmıştır ve popüler olmuştur. Broome bir konferansta, diğer Güney Afrika Cumhurbaşkanı Nelson Mandela’nın 1980’lerde Güney Afrika hapishanesinde ölümünün trajedisini nasıl hatırladığını anlatmıştır. Ancak, Nelson Mandela 1980’lerde bir hapishanede ölmemiştir ve ölüm tarihi 2013’dür. Broome diğer insanlarla anıları hakkında konuşmaya başladığında, bu tarih konusunda yalnız olmadığını öğrenmiştir. Onun gibi diğer hatırlayanlarda, ölümünün haberlerini, dul eşi tarafından yapılan bir konuşmaya istinaden öğrendiklerini hatırlamışlardır.
Broome, bu kadar büyük bir kitlenin aynı olayı hiç olmadığı zaman bu kadar ayrıntılı bir şekilde hatırlayabildiği için çok şaşırmıştır. Kitap yayıncısı tarafından cesaretlendirildiğinde, Mandela Etkisi adını ve bunun gibi diğer olayları tartışmak için bir web sitesi yayınlamıştır.
Mandela Etkisine Önemli Örnekler
Nelson Mandela’nın hikâyesi, bu tür yanlış grup hafızasının tek örneği değildir. Mandela Etkisi kavramı Broome’un web sitesi ile birlikte popüler oldukça başka gruplar ortaya çıkmış sahte anılarını açıklamaya başlamışlardır.
VIII Henry’nin Hindi Bacağı Yediği Resim
İnsanların çoğunda, VIII. Henry’nin bir hindi bacağı yiyen bir resminin anısı vardır, ancak böyle bir resim gerçekte yoktu. Bununla birlikte, bu görüntü benzer karikatürler ortaya çıkmıştır.
Oscar Meyer
Ünlü sosisli sandviç markası Oscar Mayer weiners’ın yazımıyla ilgili bazı tartışmalar var. Bazı insanlar markanın “Mayer” (doğru yazım) yerine “Meyer” yazıldığını hatırladığını iddia etmektedirler.
Yeni Zelanda’nın Yeri
Avustralya ile Yeni Zelanda nerededir? Haritaya bakıldığında, ülkenin haritanın ülkenin güneydoğusunda olduğunu görülür. Bununla birlikte, Yeni Zelanda’nın güneydoğu yerine kuzeydoğu olduğunu hatırladığını iddia eden birçok topluluk bulunmaktadır.
Shazaam
Mandela Etkisinin en iyi bilinen örneklerinden biri, 1990’larda aktör / komedyen Sinbad’ın rol aldığı “Shazaam” adlı bir filmin kolektif hafızasıdır. Aslında, böyle bir film yoktur, ancak Kazaam adlı bir çocuk filmi ve bu filmin birçok insanın zihninde nasıl yaratıldığını (veya hatırlandığını) açıklamaya yardımcı olabilecek bazı tesadüfler vardır.
Mandela Etkisi ile İlgili Gerçekler
Mandela etkisinin temeline bakıldığında, bir teori kuantum fiziğinden kaynaklanır ve olayların bir zaman çizelgesinden ziyade, alternatif realitelerin veya evrenin hareketinin kişinin zaman çizelgesi ile karışması düşüncesiyle ilgilidir. Teoride, bu aynı anılara sahip olan insan gruplarıyla sonuçlanacaktır, çünkü bu farklı gerçeklikler arasında geçiş yaparken zaman çizelgesi değişmiştir.
Yanlış Anılar
Mandela etkisi için daha olası bir açıklama yanlış anılar içerir. Yanlış anılarla neyin kastedildiğini düşünmeden önce, hafızanın nasıl hatalı olabileceğini anlamaya yardımcı olacağı için Mandela etkisinin bir örneğine iyice incelemek gerekir.
Alexander Hamilton kimdir? Amerikalıların çoğu okulda Amerika Birleşik Devletleri’nin kurucu babası olduğunu, ancak başkan olmadığını öğrenmişlerdir. Bununla birlikte, Amerika Birleşik Devletleri başkanları sorulduğunda, birçok insan yanlışlıkla Hamilton’un bir başkan olduğuna inanmaktadır. Bunun nedeni şöyledir: Basit bir sinirbilim açıklamasını düşünüldüğünde, Alexander Hamilton için hafıza, Birleşik Devletler başkanlarının anılarının saklandığı bir alanda kodlanır. Bellek izlerinin depolanma araçlarına engram denir ve benzer belleklerin birbiriyle ilişkilendirildiği çerçeveye şema denir.
İnsanlar Hamilton’u hatırlamaya çalıştıklarında, bu nöronları birbirine yakın şekilde bağlar ve beraberinde başkanların anısını getirir. (Bu aşırı basitleştirilmiş bir açıklama olmasına rağmen, genel süreci göstermektedir.) Anılar mükemmel bir şekilde hatırlanmak yerine hatırlandığında, sonunda yanlış olabilecekleri noktadan etkilenir. Bu şekilde, bellek güvenilir değildir veya yanılmaz değildir.
Bellekle İlgili Kavramlar
Bu, alternatif evrenlerle değil, bellekle ilgili sorunların Mandela etkisinin açıklaması olma olasılığına sebep olmaktadır. Aslında, bu fenomende rol oynayabilecek bellekle ilgili bir takım alt konular vardır. Dikkate alınması gereken birkaç olasılık şunlardır:
• Konfabulasyon: Konfabulasyon , beynin daha anlamlı olması için anılarda eksik olan boşlukları doldurmasını içerir. Bu yalan söylemez, daha önce hiç gerçekleşmeyen ayrıntıları hatırlamaktır. Konfabulasyon yaşla birlikte artma eğilimindedir.
• Etkinlik sonrası bilgileri: Bir etkinlikten sonra öğrenilen bilgiler, bir etkinliğin belleğini değiştirebilir. Bu olay ince bilgilerini içerir ve görgü tanıklık ifadesinin neden güvenilmez olabileceğini açıklamaya yardımcı olur.
• Hazırlama: Hazırlama, olayı algılamayı etkileyen bir olaya yol açan faktörleri tanımlar. Önerme ve ön varsayım olarak da adlandırılan hazırlama, bir kişinin ne kadar kısa olduğunu sorma ile bir kişinin ne kadar uzun olduğunu sorma arasındaki farktır.
Özetle, anılar, beyinde depolanan ve zamanla değiştirilebilen savunmasız bilgi parçalarıdır. Anıların doğru olduğunu varsayarsak da, durum her zaman böyle değildir.
İnternetin Etkisi
Kitlelerin hatıralarını etkilemede internetin rolü göz ardı edilmemelidir. Muhtemelen bu dijital çağda Mandela etkisinin dikkate alınması bir tesadüf değildir. İnternet, bilgiyi yaymanın güçlü bir yoludur ve bu bilginin yayılmasıyla, yanılgıların ve yalanların çekiş gücü kazanma potansiyeli artmaktadır. İnsanlar daha sonra bu yalanlara dayalı topluluklar oluşturmaya başlar ve bir zamanlar hayal gücünde olan şey gerçekçi görünmeye başlarlar.
Aslında, Twitter’da tartışılan ve 10 yıllık bir süre boyunca yürütülen 100.000’den fazla haber hakkında yapılan büyük bir çalışmada, aldatmacaların ve söylentilerin her zaman yaklaşık% 70 oranında gerçekleri kazandığını göstermiştir. Bu, manipülasyonun veya botların sonucu değil, gerçek kişilerin gerçek doğrulanmış hesapları, yanlış bilgileri yaymaktan kaynaklanmaktadır.
Yanlış bilginin internete yayılma hızı kavramı Mandela etkisini açıklamaya yardımcı olabilir. Her insan kendi deneyimleriyle veya bir olayın hatırası ile uyuştukça, bu sahte anılar diğer insanların anılarını etkileyebilir, böylece olayları aynı şekilde hatırlamaları için onları renklendirebilir. Mandela etkisi, daha çok insan hafızasının yanıltıcılığından kaynaklanan bir durum olduğuna dair açıklamalar çok fazla olsa bile, kaynağı ile ilgili tartışmalar devam eden bir olgudur.
Mandela Etkisinin Kökenleri
Mandela Etkisi terimi, 2009 yılında Fiona Broome tarafından ilk kez ortaya çıktığında,bir web sitesinde yayınlanmıştır ve popüler olmuştur. Broome bir konferansta, diğer Güney Afrika Cumhurbaşkanı Nelson Mandela’nın 1980’lerde Güney Afrika hapishanesinde ölümünün trajedisini nasıl hatırladığını anlatmıştır. Ancak, Nelson Mandela 1980’lerde bir hapishanede ölmemiştir ve ölüm tarihi 2013’dür. Broome diğer insanlarla anıları hakkında konuşmaya başladığında, bu tarih konusunda yalnız olmadığını öğrenmiştir. Onun gibi diğer hatırlayanlarda, ölümünün haberlerini, dul eşi tarafından yapılan bir konuşmaya istinaden öğrendiklerini hatırlamışlardır.
Broome, bu kadar büyük bir kitlenin aynı olayı hiç olmadığı zaman bu kadar ayrıntılı bir şekilde hatırlayabildiği için çok şaşırmıştır. Kitap yayıncısı tarafından cesaretlendirildiğinde, Mandela Etkisi adını ve bunun gibi diğer olayları tartışmak için bir web sitesi yayınlamıştır.
Mandela Etkisine Önemli Örnekler
Nelson Mandela’nın hikâyesi, bu tür yanlış grup hafızasının tek örneği değildir. Mandela Etkisi kavramı Broome’un web sitesi ile birlikte popüler oldukça başka gruplar ortaya çıkmış sahte anılarını açıklamaya başlamışlardır.
VIII Henry’nin Hindi Bacağı Yediği Resim
İnsanların çoğunda, VIII. Henry’nin bir hindi bacağı yiyen bir resminin anısı vardır, ancak böyle bir resim gerçekte yoktu. Bununla birlikte, bu görüntü benzer karikatürler ortaya çıkmıştır.
Oscar Meyer
Ünlü sosisli sandviç markası Oscar Mayer weiners’ın yazımıyla ilgili bazı tartışmalar var. Bazı insanlar markanın “Mayer” (doğru yazım) yerine “Meyer” yazıldığını hatırladığını iddia etmektedirler.
Yeni Zelanda’nın Yeri
Avustralya ile Yeni Zelanda nerededir? Haritaya bakıldığında, ülkenin haritanın ülkenin güneydoğusunda olduğunu görülür. Bununla birlikte, Yeni Zelanda’nın güneydoğu yerine kuzeydoğu olduğunu hatırladığını iddia eden birçok topluluk bulunmaktadır.
Shazaam
Mandela Etkisinin en iyi bilinen örneklerinden biri, 1990’larda aktör / komedyen Sinbad’ın rol aldığı “Shazaam” adlı bir filmin kolektif hafızasıdır. Aslında, böyle bir film yoktur, ancak Kazaam adlı bir çocuk filmi ve bu filmin birçok insanın zihninde nasıl yaratıldığını (veya hatırlandığını) açıklamaya yardımcı olabilecek bazı tesadüfler vardır.
Mandela Etkisi ile İlgili Gerçekler
Mandela etkisinin temeline bakıldığında, bir teori kuantum fiziğinden kaynaklanır ve olayların bir zaman çizelgesinden ziyade, alternatif realitelerin veya evrenin hareketinin kişinin zaman çizelgesi ile karışması düşüncesiyle ilgilidir. Teoride, bu aynı anılara sahip olan insan gruplarıyla sonuçlanacaktır, çünkü bu farklı gerçeklikler arasında geçiş yaparken zaman çizelgesi değişmiştir.
Yanlış Anılar
Mandela etkisi için daha olası bir açıklama yanlış anılar içerir. Yanlış anılarla neyin kastedildiğini düşünmeden önce, hafızanın nasıl hatalı olabileceğini anlamaya yardımcı olacağı için Mandela etkisinin bir örneğine iyice incelemek gerekir.
Alexander Hamilton kimdir? Amerikalıların çoğu okulda Amerika Birleşik Devletleri’nin kurucu babası olduğunu, ancak başkan olmadığını öğrenmişlerdir. Bununla birlikte, Amerika Birleşik Devletleri başkanları sorulduğunda, birçok insan yanlışlıkla Hamilton’un bir başkan olduğuna inanmaktadır. Bunun nedeni şöyledir: Basit bir sinirbilim açıklamasını düşünüldüğünde, Alexander Hamilton için hafıza, Birleşik Devletler başkanlarının anılarının saklandığı bir alanda kodlanır. Bellek izlerinin depolanma araçlarına engram denir ve benzer belleklerin birbiriyle ilişkilendirildiği çerçeveye şema denir.
İnsanlar Hamilton’u hatırlamaya çalıştıklarında, bu nöronları birbirine yakın şekilde bağlar ve beraberinde başkanların anısını getirir. (Bu aşırı basitleştirilmiş bir açıklama olmasına rağmen, genel süreci göstermektedir.) Anılar mükemmel bir şekilde hatırlanmak yerine hatırlandığında, sonunda yanlış olabilecekleri noktadan etkilenir. Bu şekilde, bellek güvenilir değildir veya yanılmaz değildir.
Bellekle İlgili Kavramlar
Bu, alternatif evrenlerle değil, bellekle ilgili sorunların Mandela etkisinin açıklaması olma olasılığına sebep olmaktadır. Aslında, bu fenomende rol oynayabilecek bellekle ilgili bir takım alt konular vardır. Dikkate alınması gereken birkaç olasılık şunlardır:
• Konfabulasyon: Konfabulasyon , beynin daha anlamlı olması için anılarda eksik olan boşlukları doldurmasını içerir. Bu yalan söylemez, daha önce hiç gerçekleşmeyen ayrıntıları hatırlamaktır. Konfabulasyon yaşla birlikte artma eğilimindedir.
• Etkinlik sonrası bilgileri: Bir etkinlikten sonra öğrenilen bilgiler, bir etkinliğin belleğini değiştirebilir. Bu olay ince bilgilerini içerir ve görgü tanıklık ifadesinin neden güvenilmez olabileceğini açıklamaya yardımcı olur.
• Hazırlama: Hazırlama, olayı algılamayı etkileyen bir olaya yol açan faktörleri tanımlar. Önerme ve ön varsayım olarak da adlandırılan hazırlama, bir kişinin ne kadar kısa olduğunu sorma ile bir kişinin ne kadar uzun olduğunu sorma arasındaki farktır.
Özetle, anılar, beyinde depolanan ve zamanla değiştirilebilen savunmasız bilgi parçalarıdır. Anıların doğru olduğunu varsayarsak da, durum her zaman böyle değildir.
İnternetin Etkisi
Kitlelerin hatıralarını etkilemede internetin rolü göz ardı edilmemelidir. Muhtemelen bu dijital çağda Mandela etkisinin dikkate alınması bir tesadüf değildir. İnternet, bilgiyi yaymanın güçlü bir yoludur ve bu bilginin yayılmasıyla, yanılgıların ve yalanların çekiş gücü kazanma potansiyeli artmaktadır. İnsanlar daha sonra bu yalanlara dayalı topluluklar oluşturmaya başlar ve bir zamanlar hayal gücünde olan şey gerçekçi görünmeye başlarlar.
Aslında, Twitter’da tartışılan ve 10 yıllık bir süre boyunca yürütülen 100.000’den fazla haber hakkında yapılan büyük bir çalışmada, aldatmacaların ve söylentilerin her zaman yaklaşık% 70 oranında gerçekleri kazandığını göstermiştir. Bu, manipülasyonun veya botların sonucu değil, gerçek kişilerin gerçek doğrulanmış hesapları, yanlış bilgileri yaymaktan kaynaklanmaktadır.
Yanlış bilginin internete yayılma hızı kavramı Mandela etkisini açıklamaya yardımcı olabilir. Her insan kendi deneyimleriyle veya bir olayın hatırası ile uyuştukça, bu sahte anılar diğer insanların anılarını etkileyebilir, böylece olayları aynı şekilde hatırlamaları için onları renklendirebilir. Mandela etkisi, daha çok insan hafızasının yanıltıcılığından kaynaklanan bir durum olduğuna dair açıklamalar çok fazla olsa bile, kaynağı ile ilgili tartışmalar devam eden bir olgudur.