Satranç Oyunu, Esasları ve Kuralları. Satranç Hakkında Ne Ararsanız

BoluBeyi · 26 May 2017

1. SATRANCIN ESASLARI

1.1 Satranç oyunu, "Satranç Tahtası" diye adlandırılan kare şeklinde bir alan üzerinde iki rakip arasında taşları sırayla oynatılmasıyla oynanır. Rakibi hamlesini tamamlamış olan taraf hamlededir

1.2 Her iki tarafın da amacı, rakip şahın kurallara uygun bir hamleyle yenmekten kurtulması mümkün olmayana dek rakip şaha saldırmaktır. Bunu başaran taraf rakibini "Şah-Mat" yapmış demektir ve oyunu kazanır. Mat olan taraf oyunu kaybeder

1.3 Her iki taraf için de Şah-Mat yapmak mümkün değilse oyun berabere biter

TAHTA ÜZERİNDE TAŞLARIN BAŞLANGIÇ KONUMU

2.1 Satranç tahtası çizgili 64 (8x8) eşit kareden oluşur ve kareleri sırayla açık (beyaz) ve koyu (siyah) renktedir. Satranç tahtası iki rakip arasına beyaz renkli köşe karesi sağ tarafta olacak şekilde yerleştirilir

2.2 Başlangıçta bir taraf 16 adet açık renkli (beyaz), diğer taraf 16 adet koyu renkli (siyah) taşa sahiptir. Bunlar: birer adet şah, birer adet vezir, ikişer adet kale, ikişer adet fil, ikişer adet at ve sekizer adet piyondur

TAŞLARIN HAREKETİ

3.1 Hiç bir taş aynı renkte başka bir taşın bulunduğu bir kareye gidemez. Eğer bir taş rakip bir taşın olduğu kareye giderse, rakip taş yenmiş olur ve tahta dışına çıkar. 3.2-3.5 maddelerinde tarif edilen hareketlere göre rakip taşı yeme imkanı varsa, yiyecek olan taş bu kareye saldırıyor demektir

3.2Vezir bulunduğu karenin dikey, yatay ve çaprazlarında herhangi bir kareye gidebilir

TAŞLARIN OYNATILMASI

4.1 Her hamle tek elle yapılmalıdır

4.2 Önceden niyetini belli etmek şartıyla ( örneğin düzeltiyorum diyerek ) oyuncu bir ya da daha fazla taşı düzeltebilir

4.3 Madde 4.2.de açıklanan durum hariç, sıradaki oyuncu bilerek birden fazla taşa dokunmuşsa, oynayabileceği ya da yiyebileceği ilk dokunduğu taşı oynamalı ya da yemelidir, ya da iki taraftan da birer taşa dokunmuşsa, dokunduğu kendi taşıyla dokunduğu rakip taşı almalıdır, bu mümkün değilse oynanabilecek ya da yenebilecek ilk dokunduğu taşı oynamalı ya da yemelidir. Hangisine önce dokunduğu belli değilse oyuncunun öncelikle kendi taşı dokunulmuş sayılır

4.4 a Eğer oyuncu şah ve kalesine bilerek dokunmuşsa bu kaleyle mümkünse rok atmalıdır. Eğer oyuncu bilerek kalesini ve sonra şahını tutmuşsa bu hamlede bu yöne rok atamaz ve madde 4.3 uygulanır. Eğer oyuncu rok yapmaya niyetlenerek aynı anda şah ve kalesini tutmuş fakat bu yöne rok atması mümkün değilse diğer tarafa rok atmak veya şahını oynamak arasında tercih yapar, şahın yapacak hamlesi yoksa dilediği hamleyi yapmakta serbesttir

4.5 Dokunulan taşların hiçbiri oynanamıyor ya da yenemiyorsa, oyuncu herhangi bir hamle yapabilir

4.6 Rakibi madde 4.3 ve 4.4ü ihlal etmiş bir oyuncu kendisi bir taşa bilerek dokunduktan sonra bu konuda herhangi bir hak iddia edemez

4.7 Bir taş kurallara uygun bir hamle olarak ya da bir hamlenin kısmı olarak bir kareye bırakılmışsa bu taş başka bir yere oynanamaz. Hamle, madde 3de belirtilen şartlar yerine getirildiğinde tamamlanmış olur

OYUNUN BİTİŞİ

5.1
a) Oyun, rakibini kurallara uygun bir hamleyle mat yapan oyuncu tarafından kazanılır. Oyun derhal sona erer
b) Rakibi oyunu terk eden oyuncu oyunu kazanır. Oyun derhal sona erer

5.2 Sırada olan oyuncu kurallara uygun bir hamle yapamıyor ve şahı da tehdit altında bulunmuyor ise oyun berabere biter ve bu duruma pat denir. Oyun derhal sona erer

5.3 İki taraf oyun sırasında aralarında anlaşırlarsa oyun berabere biter. Oyun derhal sona erer (bkz. Madde 9.1)

5.4 Belli bir konum tahtada üç defa tekrarlanmış veya yapılacak hamleyle tekrarlanıyorsa oyun berabere yapılabilir (bkz. Madde 9.2)

5.5 Son 50 hamle her iki oyuncu tarafından da piyon sürmeden ve taş yenmeden geçirilmişse oyun berabere yapılabilir (bkz. Madde 9.3)

SATRANÇ SAATİ

6.1 Satranç Saati, aynı anda sadece biri çalışabilecek şekilde birbirine bir mekanizmayla bağlanmış iki göstergeli bir saattir. Satranç Kuralları içinde saat bu iki göstergeden biri anlamına gelir.Bayrak Düşmesi ise oyuncuya tanınan zamanın bitmesi anlamına gelir

6.2 Satranç saati kullanıldığında ya her bir oyuncuya belirli bir sayıda hamle veya tüm hamleleri için belirli bir zaman verilir, ya da baştan verilen belirli bir süre haricinde oyuncular her hamle için ek bir süre daha alırlar. Oyuncunun bir önceki zaman diliminden artırdığı süre yine kendisinindir, toplam zamanına eklenir, eklemeli tempoda böyle değildir.Eklemeli tempoda ise her bir oyuncuya esas düşünme süresi ve her bir hamle için ek düşünme süresi verilir. Esas süre ancak ek süre bittiğinde geri saymaya başlar. Ancak ek süre dolmadan oyuncu hamle yaparsa ek süreden arttırdığı miktar esas süreye eklenmez.

6.3 Her iki göstergede de birer bayrak vardır. Bayraklardan biri düşer düşmez Madde 8.1deki şartlar gözden geçirilmelidir

6.4 Saatlerin nereye konacağına hakem karar verir

6.5 Belirtilen saatte beyaz oyuncunun saati çalıştırılarak oyun başlatılır

6.6 Programda belirtilen oyun başlangıç saatine göre bir saatten fazla geç gelen oyuncu oyunu kaybeder. (Turnuva tüzüğü ya da hakem aksi karar vermemişse)

6.7
a.) Oyun sırasında, hamlesini tahta üzerinde yapmış olan oyuncu kendi saatini durduracak ve rakibininkini çalıştıracaktır. Oyuncunun saatini durdurmasına engel olunmamalıdır. Bunu yapmadıkça hamlesini tamamlamış sayılmaz, eğer yapılmış olan hamle oyunu sona erdirmiyorsa. (Bkz. Madde 5.1, 5.2, 5.3) Oyuncunun tahta üzerinde hamle yapmasıyla saate basması arasındaki süre oyuncuya verilen sürenin bir parçası sayılır
b.) Saate hamle yapılan elle basılır. Saat tuşunun üzerinde parmak bekletmek, ya da eli az üstünde tutmak yasaktır
c.) Oyuncular saate ölçülü davranmalıdırlar. Saate kuvvetli basmak, ele almak ya da vurmak yasaktır. Aksi haller Madde 13.4e göre cezalandırılacaktır

6.8 Hakemin şahit olması, ya da oyunculardan birinin yapacağı geçerli bir iddia durumunda bayrak düşmüş olarak kabul edilir

6.9 Madde 5,1, 5,2 ve 5.3 durumları haricinde, eğer bir oyuncu belirtilen süre içinde belirtilen belli sayıdaki hamleyi yapmamışsa oyunu kaybeder. Eğer son konumda, rakip oyuncunun herhangi bir dizi hamle sonunda şah-mat yapma imkanı yoksa (yani en kötü karşı oyuna rağmen) oyun berabere biter

6.10. Görünür bir kusur yoksa, saatlerdeki göstergeler esas alınır. Bariz bir kusur olması halinde saat değiştirilir. Değişim sırasında hakem en iyi kanaatini kullanarak zamanları belirleyecektir

6.11 Her iki bayrak da düşmüşse ve hangisinin daha önce düştüğü tespit edilemiyorsa, oyun devam eder
6.12
a) Oyuna müdahale etmesi gerektiğinde, hakem saatleri durduracaktır
b) Hakem çağıracağı zaman oyuncu saati durdurabilir
c) Oyunun tekrar başlayacağı ana hakem karar verir
6.13 Kuraldışı bir durum oluşmuş ve/veya taşlar daha önceki bir konuma döndürülecekse, hakem zamanları ayarlamak için en iyi kanaatini kullanacaktır
6.14 Tahtadaki konumu, numarasız veya numaralarıyla beraber hamleleri ve zamanları gösteren ekran, monitör, veya gösterim panoları turnuva salonunda kullanılabilir, ama oyuncular bunları temel alarak herhangi bir iddiada bulunamaz

Satranç Oyunu, Esasları ve Kuralları. Satranç Hakkında Ne Ararsanız

BoluBeyi