AFT ve UÇUK
Günümüzde pekçok insan tekrarlayan
ağız yaralarından şikayetçidir. En sık görülen tekrarlayan
ağız yaraları Aft ve
uçuktur.
Aft ve uçuk aynı belirtileri gösterdiği için,
ağızda meydana geldiğinde birini diğerinden ayırmak zordur. Bu iki lezyonun oluşum nedenleri ve tedavisi tamamen farklı olduğu için ayırımı önemlidir.
AFT
Aft,
ağız içinde genellikle dil üzerinde, yumuşak damakta, yanak ve dudak mukozasında ve farekste görülen, oldukça ağrılı, küçük, yüzeysel ülserlerdir. Bayanlarda erkeklere oranla daha fazla ortaya çıkar.
Aftın meydana gelmesini hızlandıran ve seyrini kötüleştiren pekçok faktör saptanmasına karşın, meydana gelme sebebi henüz tam olarak açıklanamamıştır.
Aft Oluşumunu Etkileyen Faktörler
Pekçok hastalıkta olduğu gibi, stres
aft oluşumunun en önemli nedenlerinden biridir. Bayanlarda adet dönemi öncesi gerginlik dönemi de
aft oluşumunu tetikler.
Domates, sirke, turunçgiller gibi asitli yiyecekler, tuzlu ve baharatlı çerezler,
aft oluşumunu hızlandıran önemli faktörler arasında sayılmaktadır.
Sert yiyecekler, yanak ve dudağın ısırılması, diş fırçalama işleminin sert olarak yapılması gibi
travmalar da aft oluşumu için uygun ortam hazırlar.
Bazı sistemik hastalıklarda, örneğin Behçet hastalığında, vücuttaki diğer belirtilerle birlikte ağız içinde aft oluşumu gözlenmektedir.
B12 vitamini ve demir eksikliğinin, ayrıca
diş macunları içinde bulunan kimyasal bir maddenin de
aft oluşumuna neden olduğu düşünülmektedir.
Aft Tedavisi
Aftın kesin tedavisi henüz bulunamamıştır. Herhangi bir tedavi uygulanmasa da ortalama 7-10 gün içerisinde kendiliğinden iyileşir.
UÇUK
Uçuk nadiren ağız içinde olsa da, genellikle dudak kenarı gibi
ağız dışı bölgelerde görülen, içi sıvı dolu küçük kabarcıklara verilen addır. Genellikle ağrılıdır ve ağrı
uçuk oluşumundan birkaç gün önce başlar. Bu kabarcıklar zaman içinde patlayarak kabuklanır. Ortalama 7-10 gün içerisinde iyileşir.
Uçuğun oluşum nedeni herpes simpleks olarak adlandırılan bir virüstür. Daha önce bu enfeksiyonu geçirmiş olan kişilerde pasif halde bulunan bu virüs, güneş ışığına maruz kalma, stres, travma, yorgunluk, hormonal değişiklikler gibi durumlarda aktifleşerek
uçuk oluşumuna neden olur.
Uçuk bulaşıcıdır. Uçuğun patlamasından itibaren tamamen iyileşene kadar ki süre en riskli dönemdir. Uçuğu olan bir kişinin kullandığı eşyalardan ve uçuklu birinin öpmesi sonucu bulaşma meydana gelir. Bulaşıcı olduğu için
uçuğa dokunulmaması gerekir.
Uçuğun Tedavisi
Günümüzde
uçuğun tedavisinde antiviral
uçuk kremleri kullanılmaktadır. Bu krem deriden geçerek
uçuk virüsünü etkiler ve deriye vereceği zararı engeller.
Aft ve Uçuk Arasındaki Farklar
*
Aft sadece ağız içinde meydana gelir.
Uçuk ise nadiren ağız içerisinde, genellikle ağız dışında meydana gelir.
*
Aft bulaşıcı değildir,
uçuk bulaşıcıdır.
*
Aftın oluşumu henüz tam olarak açıklanamamıştır, oysa
uçuk bir virüs enfeksiyonudur.