Toplumda 40 yaş üstü her 5 kişiden birinde KOAH görülüyor. Yapılan çalışmalar hastalığın sigara içenlerde ve ileri yaşlarda arttığını gösteriyor. Hastalık; gelişmekte olan ülkelerde erkekleri, gelişmiş ülkelerde ise her iki cinsiyeti de eşit oranda hatta kadınları daha fazla etkiliyor. Çünkü yapılan araştırmalar, kadınların tütün dumanına daha duyarlı olduğu ve erkeklerle eşit miktarda sigara içmelerine rağmen daha şiddetli hastalık geliştiği gösteriyor. Memorial Antalya Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü'nden Prof. Dr. Necla Songür hastalık ve korunma yöntemleri hakkında bilgi verdi.

40 yaş üstü yetişkinlerde görülüyor

KOAH yaygın, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır. KOAH'ın görülme sıklığı 40 yaş üstü yetişkinlerde %15‐20'dir. KOAH teşhisi alanların büyük çoğunluğu sigara içen veya çok uzun süre sigara içmiş ve bırakmış kişilerdir. Hastalık sinsi ilerlediği için ve sigara bağımlıları öksürük, balgam çıkarma gibi şikayetleri önemsemediklerinden hastalık teşhisi konulduğunda, hastalar akciğer kapasitelerinin önemli kısmını kaybetmiş olmaktadır.

KOAH'a neden olan faktörler

- Organik ve inorganik tozlar

- Kimyasal maddeler ve buharları içeren maddelere maruz kalmak

- Maden ve metal işçiliği, ulaşım sektörü ve odun/kağıt üretiminde çalışmak, çimento, tahıl ve tekstil işçiliği gibi meslekler nedeniyle toz, duman ve zararlı gazlara maruz kalmak.

- Açık ateşte veya iyi çalışmayan sobalarda yakılan odun, tezek, bitki kökleri ve kömür

- İyi havalanmayan evlerde ısınma veya yemek pişirme amacıyla kullanılan biyomas yakıtların yol açtığı iç ortam hava kirliliği

- Dış ortam havasının kirliliği ve düşük sosyoekonomik durum

Erken belirtiler önemsenmeli

KOAH'ın en önemli belirtileri öksürük, balgam ve nefes darlığıdır. Öksürük ve balgam çıkarma önceleri sadece sabah görülür. Balgam çok az miktarda çıkar. Hastalar genellikle bu şikayetleri önemsemezler ve sigara içmenin doğal bir sonucu olarak kabul ederler. Gerçekte, şiddetli olmayan öksürük ile birlikte az miktarda balgam çıkarmak KOAH'ın erken habercisi olabilir. Eğer sigara içmeye devam edilirse ve hastalık ilerlerse öksürük şiddetlenir ve balgam miktarı gittikçe artar. Hastalar günün her saatinde balgam çıkarmaya başlar. Bazen boğulacak kadar şiddetle öksürükler oluşabilir.

40 yaş üstü sigara içen herkes solunum testi yaptırmalı

KOAH hastalığının kesin teşhisinde solunum testi yapılır. Bu çok kolay uygulanan bir testtir. KOAH erken teşhisi için sigara içen ve 40 yaşını aşmış herkes yılda bir kez solunum testi yaptırmalıdır. Solunum testi ile hem KOAH teşhisi konur hem de hastalığın şiddeti belirlenir. Akciğer filmi, kan oksijen seviyesi ölçümü ve bazı kan ve egzersiz testleri diğer yardımcı tetkiklerdir.