- Konum
- ىαкαяyλ
-
- Üyelik Tarihi
- 27 Kas 2009
-
- Mesajlar
- 24,120
-
- MFC Puanı
- 79
Metafizik ve Felsefe :
İnsan zihni sadece rasyonel (akılcı) olgu ve kavramlarla uğraşmaz. Aklı aştığı düşünü-len, cevabının akılla bulunması mümkün görünmeyen konular da insan için sorun oluşturur. Böyle sorunlarla uğraşan bir insan etkinliği olarak metafizik, felsefenin her zaman içinde yer almıştır. Kelime olarak fizik (doğa) ötesi anlamına gelir. Bu anlamıyla metafizik varlık, ruh gibi bazı özlerle (cevher, substans) uğraşır. Bilimle veya akılla açıklanamayan olay ve ol-gular var oldukça metafiziğe ihtiyaç duyulacak ve metafizik var olacaktır. Ancak unutulma-malıdır ki, günlük hayat içerisinde anılan ruh çağırma, astroloji gibi etkinlikler birer metafi-zik etkinlik değildirler. Metafizik varlık nedir ?, ruh ölümsüz müdür ?, evrenin bir amacı var mıdır ? gibi genel olgular üzerinde duran bir bilgi dalıdır. Metafiziği belli başlı üç şekil-de anmak mümkündür:
1. Alanlarla ilgili metafizikler : Kanta göre a) Rasyonel kozmoloji (evrenbilim), evre-nin varlığı ve varlık amacıyla, b) Rasyonel teoloji (ilahiyat), tanrının varlığıyla, c) rasyonel psikoloji ruhun varlığı ve ölmezliğiyle uğraşır ve bunları ispata çalışır. Bu üç alanda insan çe-lişkiye (antinomi) düşer. Çünkü bunlar hakkında ortaya konan fikirlerde lehte ve aleyhte ko-nuşmak her zaman mümkündür, her zaman aksi bir görüş ortaya atılabilir.
2. Sistem felsefelerine ait metafizikler : Bunlar da rasyonalist (akılcı), konstrüktif (inşacı) ve spekülatif (kurgucu) olarak ayrılabilir. Descartesin düalist (ikici) metafiziği, Hegelin mutlak Geist (ruh) metafiziği, Marxın tarihsel materyalizmi (maddecilik) savunan metafiziği buna örnektir.
3. Problem metafiziği : Yine Kanta göre her alanda (bilim, sanat, ahlak gibi) bir çok problemle (çözülmekte güçlük çekilen veya çözülemeyen soruyla) karşılaşılır. Bu problemler de, tarih metafiziği, doğa metafiziği biyoloji metafiziği gibi alanların doğmasına yol açar.
İnsan zihni sadece rasyonel (akılcı) olgu ve kavramlarla uğraşmaz. Aklı aştığı düşünü-len, cevabının akılla bulunması mümkün görünmeyen konular da insan için sorun oluşturur. Böyle sorunlarla uğraşan bir insan etkinliği olarak metafizik, felsefenin her zaman içinde yer almıştır. Kelime olarak fizik (doğa) ötesi anlamına gelir. Bu anlamıyla metafizik varlık, ruh gibi bazı özlerle (cevher, substans) uğraşır. Bilimle veya akılla açıklanamayan olay ve ol-gular var oldukça metafiziğe ihtiyaç duyulacak ve metafizik var olacaktır. Ancak unutulma-malıdır ki, günlük hayat içerisinde anılan ruh çağırma, astroloji gibi etkinlikler birer metafi-zik etkinlik değildirler. Metafizik varlık nedir ?, ruh ölümsüz müdür ?, evrenin bir amacı var mıdır ? gibi genel olgular üzerinde duran bir bilgi dalıdır. Metafiziği belli başlı üç şekil-de anmak mümkündür:
1. Alanlarla ilgili metafizikler : Kanta göre a) Rasyonel kozmoloji (evrenbilim), evre-nin varlığı ve varlık amacıyla, b) Rasyonel teoloji (ilahiyat), tanrının varlığıyla, c) rasyonel psikoloji ruhun varlığı ve ölmezliğiyle uğraşır ve bunları ispata çalışır. Bu üç alanda insan çe-lişkiye (antinomi) düşer. Çünkü bunlar hakkında ortaya konan fikirlerde lehte ve aleyhte ko-nuşmak her zaman mümkündür, her zaman aksi bir görüş ortaya atılabilir.
2. Sistem felsefelerine ait metafizikler : Bunlar da rasyonalist (akılcı), konstrüktif (inşacı) ve spekülatif (kurgucu) olarak ayrılabilir. Descartesin düalist (ikici) metafiziği, Hegelin mutlak Geist (ruh) metafiziği, Marxın tarihsel materyalizmi (maddecilik) savunan metafiziği buna örnektir.
3. Problem metafiziği : Yine Kanta göre her alanda (bilim, sanat, ahlak gibi) bir çok problemle (çözülmekte güçlük çekilen veya çözülemeyen soruyla) karşılaşılır. Bu problemler de, tarih metafiziği, doğa metafiziği biyoloji metafiziği gibi alanların doğmasına yol açar.