PROGRAMLAMA NEDİR?
Program nedir? Ya da "yazılım nedir?" gibi sorulara, "bilgisayarın donanım kısmına yaşam veren komutlardır" gibi yanıtlar verilir. Burada vurgulanan; eğer bilgisayarda bir işi yapacaksak, onu gerçekleştirmek için program yazmamız gerekir. Örneğin, derslerimizin kayıtlarını ve notlarımızı tutmak istiyorsak ya da müşterilerimizin kayıtlarını tutmak istiyorsak bir programa gereksinimimiz var. Bunu Microsoft Excel gibi bir program aracılığıyla da yapabilirsiniz. Ancak program yazabilmek, bu işler için özel bir çözüm ya da uygulama geliştirmek anlamına gelir. İşte bu nedenle da yazılım yerine daha çok uygulama geliştirme (development) terimi kullanılır.
Buradan "programı nasıl yazacağız?" sorusu akla gelir. Program, öncelikle bir işletim sistemi ya da platform için yazılır. Örneğin Windows XP için yazılan bir program Linux işletim sisteminde çalışmayacaktır. Platformun ardından programın yazılacağı dil seçilir. Örneğin Visual Basic ya da C++ gibi. Bu diller, bizim program yazmamızı sağlarlar. Bizim anlaşılabilir şekilde program geliştirmemizi ve geliştirdiğimiz programı bilgisayarın doğrudan çalıştırabileceği makine diline çevirirler. İşte, kabaca bu sürece programlama denir.
PROGRAM NEDİR?
Bir program bilgisayara ne yapması gerektiğini söyleyen bir dizi komuttur. Bilgisayarlar işlemlerin kendi anlayacağı dilde (makine dili) açıkça yazılmasını isterler. Ancak bu işlemlerin makine dilinde bir programcı tarafından yapılması yerine programlamanın yapısal biçimde bir dil aracılığıyla yapılmasını ve daha sonra çevrilerek bilgisayara anlatılması işlemini programlama dilleri üstlenirler. Bu çevirme işlemine derleme (compile) ya da yorumlama (interpriting) denir.
NESNE TABANLI PROGRAMLAMA
Nesne tabanlı programlama (object-oriented programming-OOP), program geliştirmek için kullanılan bir teknolojidir. OOP terimi değişik anlamlar taşımakla birlikte sağladığı standartlarla bileşen (component) programlamasını kolaylaştırmaktadır. Visual Basic özünde nesne-temelli bir programlama dilidir. Çok sayıda nesne hazır olarak Visual Basic içinde bulunur programcılar bu nesneleri kullanarak program yazarlar.
OOP (Object-Oriented Programming) üç prensipe sahiptir: encapsulation, inheritance, ve polymorphism. Bu terimlere kısaca bir bakalım:
Encapsulation nesne hakkındaki bilgiler ve işlemler anlamına gelir. Metot ve özellik olarak adlandırdığımız bu işlemler bir nesnenin niteliklerini ve işlemlerini ortaya koyar. Örneğin bir arabanın rengi, büyüklüğü gibi özellikleri.
Inheritance (miras, etkilenme) sözcüğünün anlamı ise bir nesnenin başka bir nesne üzerine (bir üst nesneden etkilenerek) kurulmasıdır. Örneğin bir arabanın parçalardan oluşması ve parçanın da arabanın tam nesnesinden etkilenmesi gibi.
Polymorphism ise belli bir işlemin (metodun) birçok nesne tarafından kullanılmasıdır.
OLAY-TEMELLİ PROGRAMLAMA
Nesne temelli programlama gibi bir programlama teknolojisi olmamakla birlikte; adından söz edeceğimiz bir yaklaşım da olay temelli programlamadır. Bu terim daha çok kullanıcıyla iletişim kuran programlar geliştirme anlamına gelir. Kullanıcının fare tıklaması, klavyeden yazı yazması ya da neden olduğu diğer işlemler birer olay olarak algılanır ve programın işleyişi ona göre yönlenir.
Olay-temelli programlama (event-driven programming), klasik programlamanın aksine kullanıcıların işlemlerine (yapacakları hareketlere) göre programın yanıt vermesi temeline kurulu bir programlama sistemidir. Visual Basic ile geliştireceğimiz programlar için çoğunlukla olay temelli denilebilir.