- Konum
- ىαкαяyλ
-
- Üyelik Tarihi
- 27 Kas 2009
-
- Mesajlar
- 24,120
-
- MFC Puanı
- 79
Servet-i Fünûn edebiyatında öğretici metin türlerinden olan "eleştiri, makale, gezi yazısı" gibi alanlarda eserler verilmiştir.
1. Eleştiri (Edebi Tenkit)
Tanzimat Döneminde edebi tenkit, divan edebiyatını yıkma, Batı edebiyatının başlıca türlerini Türk edebiyatına kazandırma, Fransız sanatçılarını tanıtma, edebî bir dil ortaya koyma yönünde gelişir. Servet-i Fünûn Dönemi, Türk edebiyatının yenileşerek Batılı bir görünüm kazanması bakımından Tanzimat edebiyatının devamı niteliğinde bir aşamadır. Servet-i Fünûn edebiyatının oluşmasında büyük payı olan tartışmaların altında eleştiri yazıları yatar. Bu dönemde eleştiri, daha çok, kendilerine yapılan saldırılara cevap verme ve Servet-i Fünûn Edebiyatının açıklanması yönlerinde gelişir. Bu eleştiriler, şiddetli ve cesur yazılardan oluşur. Dolayısıyla bunlarda tam bir ilmî disiplinden söz etmek zordur. Servet-i Fünûn Döneminde sadece edebî tenkitle ilgilenen yazar, Ahmet Şuayb'dır. Bunun yanında Halit Ziya, Mehmet Rauf, Süleyman Nazif, Hüseyin Cahit Yalçın da eleştiriler yazmıştır.
1. Eleştiri (Edebi Tenkit)
Tanzimat Döneminde edebi tenkit, divan edebiyatını yıkma, Batı edebiyatının başlıca türlerini Türk edebiyatına kazandırma, Fransız sanatçılarını tanıtma, edebî bir dil ortaya koyma yönünde gelişir. Servet-i Fünûn Dönemi, Türk edebiyatının yenileşerek Batılı bir görünüm kazanması bakımından Tanzimat edebiyatının devamı niteliğinde bir aşamadır. Servet-i Fünûn edebiyatının oluşmasında büyük payı olan tartışmaların altında eleştiri yazıları yatar. Bu dönemde eleştiri, daha çok, kendilerine yapılan saldırılara cevap verme ve Servet-i Fünûn Edebiyatının açıklanması yönlerinde gelişir. Bu eleştiriler, şiddetli ve cesur yazılardan oluşur. Dolayısıyla bunlarda tam bir ilmî disiplinden söz etmek zordur. Servet-i Fünûn Döneminde sadece edebî tenkitle ilgilenen yazar, Ahmet Şuayb'dır. Bunun yanında Halit Ziya, Mehmet Rauf, Süleyman Nazif, Hüseyin Cahit Yalçın da eleştiriler yazmıştır.
2. Makale
Servet-i Fünûn'da kullanılan bir diğer önemli tür makaledir. Sanatçıların yazdıkları makaleler, genellikle Batı edebiyatını tanıtmak amacıyla yazılmıştır. Ancak bun*ların çoğu nitelik yönünden eksiklikler taşır.
3. Gezi Yazısı
Bu dönemde gezi yazısı türünde güzel örnekler verilmiştir. Özellikle Cenap Şehabettin'in "Hac Yolunda" adlı eseri gezi yazısı edebiyatının önemli örneklerin*dendir.
4. Hatıra (Anı)
Bu edebî tür, Servet-i Fünûn'dan, hatta Tanzimat Döne*minden önce de edebiyatımızda vardır. Ancak Batılı anlamda hatıra örnekleri Servet-i Fünûn Döneminde veril*meye başlanır. Servet-i Fünûn Döneminde anı türüne, Halit Ziya'nın, yaşamının kırk yıllık bölümünü anlattığı "Kırk Yıl", saraydaki görevi sırasında tanık olduğu olayları anlattığı "Saray ve Ötesi"; Ali İhsan Tokgöz'ün "Matbuat Hatıralarım", Hüseyin Cahit Yalçın'ın "Edebiyat Anıları" ve "Siyasi Anılarım" gibi kitaplar örnek gösterilebilir.
Servet-i Fünûn yazarlarının mektup, sohbet, monografi türünde yazdıkları birçok güzel yazısı ve eseri, on*ların daha çok, bireysel olarak hareket ettikleri 20. yüzyıl döneminde yayımlanmıştır.
5. Dergi ve Gazeteler
Servet-i Fünûn edebiyatı, aynı adı taşıyan derginin etrafında toplanan gençlerin oluşturduğu bir ekoldür. Servet-i Fünûn dergisi sanat ve edebiyatın gelişmesinde, sanatçıların eserlerini yayımlamasında çok önemli bir rol üstlenir. Bunun yanında Malumat, Musavver Fen ve Edeb, Terakki ve İrtika, Mirsad, Mektep, Resimli Ga*zete, Hazine-i Fünûn gibi dergiler de çıkar. Basın üzerindeki sansür bir yana bırakılacak olursa bu devirde çıkan dergilerin, dönemin edebiyat ve sanat nabzını tuttuğunu söyleyebiliriz.
Gazete alanında ise Tercüman-ı Hakikat vardır. Onun yanında Sabah, Tarîk, İkdam ve Terakki gazeteleri basın yayın hayatında etkili olmuştur. Ancak Servet-i Fünûn Dönemi, gazetenin değil, derginin etkin olduğu bir dönemdir.