STARLİÇE (CENNET KUŞU, TURNAGAGASI) ÇİÇEĞİ
Starliçenin ana vatanı Güney Afrikadır. Ülkemizde Cennet Kuşu Çiçeği veya Turna Gagası olarak bilinir. Bitkinin bilimsel adı Strelitzia reginadır. Ancak ailede Turna Gagası dışında ülkemizde fazla tanınmayan 4 tür bitki daha bulunmaktadır. Yaprak dökmeyen, çok yıllık, kardeşlenme yapan bitkidir. Kışları ölü gibidir. Baharın gülümseyişiyle meydana çıkar.
Starliçe (Cennet kuşu çiçeği, turnagagası); parlak turuncu- mavi renkleri kuş kafasına benzeyen çiçekleri olan bir bitkidir. Bu benzerlik nedeniyle cennet kuşu olarak da isimlendirilir. İki metre boy yapar. Yaprakları kayık küreğine benzer. Yapraklarının genişliği 10-30 cm arasındadır. Yapraklar oldukça sert ve olumsuz şartlara dayanıklıdır. Birden fazla bitki kümeleri şeklinde yetiştirilir. Çiçekler sert kılıf gibi bir gagadan çıkar. Çiçekler sapların tepelerinde yer alır. Starliçe çiçekleri, üç mavi ve üç turuncu çanak yapraktan oluşmaktadır. Çiçekler genelde ilk ve sonbaharda açmaktadır. Her yıl kardeşlenme ile çoğalıp, tek bir bitkiden gruplar oluşur.
Starliçe bitkisi asitli toprakları sever. Dikim yerleri hazırlanırken hayvan gübresi serilerek toprağa karıştırılmalıdır. Toprağın özelliğine göre kimyasal gübreler de kullanılabilir. Aylık olarak gübre vermek verimi artırır. Saksıda Starliçe yetiştiriciliği yapılacaksa iki haftada bir sıvı gübre verilmelidir. Eğer yavaş eriyen gübre verilirse daha iyi verim alınır. Starliçe yetiştirilecek toprak hazırlanırken içinde organik maddece zengin olan bahçe toprağına dere kumu ve kil karıştırılmalıdır. Starliçe ılık ortamları sever. Soğuk havalara da dirençlidir. Ancak sıcaklık 100C nin altına düşmemelidir. Sıcaklığın sabit tutulduğu ortamlarda bitkiden daha iyi verim alınır. Yarıgölge ortamları bitki gelişimi daha da güzel olur. Starliçe nem seven bir bitkidir. Toprağı asla kurumamalıdır. Yapraklara püskürtülerek su verilmesi bitki gelişmesini olumlu yönde etkiler. Sulama zamanı toprağın avuçta sıkılmasıyla anlaşılır. Bitkinin altından alınan toprak avuç içinde sıkılınca dağılıyorsa sulama vakti gelmiş demektir. Sulama damlama yöntemiyle yapılır. Özellikle çiftlik gübresi verildiğinde salma sulama yapılarak gübrenin toprağa tam olarak karışması sağlanır. Kış aylarında verilen su yaz aylarından daha az olmalıdır.
Starliçe bitkisi seralarda yetiştirilecekse iç hacmi geniş olmalıdır. Seraların havalandırılması için tepe pencereleri bırakılmalıdır. Starliçe bitkisinin yetiştirildiği seralarda yanlardan havalandırma, cereyan yapmayacak şekilde düzenlenmiş camların açılmasıyla yapılır. Ortamın nem durumuna göre hava sirkülasyonu sağlanmalıdır. Seralarda ısıtma yapılmayacaksa mutlaka ikinci kat naylon çekilmelidir. Starliçenin dikileceği sera hazırlanırken mutlaka drenaj sistemi kurulmalıdır. Aksi halde toprak balçıklaşır ve gelişme sağlanamaz.
Hastalık ve Zararlılar
Starliçe hastalık yönünden problemli bir bitki değildir. Mantari hastalık olarak kök çürüklüğü görülür. İlkbahar ve sonbaharda yapılan ilaçlama ile hastalıktan kurtulmak mümkündür. Starliçe zararlıları ise toprak altı kurtlarıdır. İyi bir ilaçlama ile bu zararlıdan kurtulmak mümkündür.
Yabancı Ot Mücadelesi
Bütün bitki yetiştiriciliğinde olduğu gibi Starliçe yetiştiriciliğinde de yabancı ot mücadelesi önemlidir. Uygun bir herbisit kullanılarak mücadele yapılabileceği gibi genellikle mekanik mücadele uygulanır. Yabancı otlar elle veya çapa yardımıyla kolaylıkla temizlenir. Önemli olan bu işlemlerin en uygun şekilde ve zamanında yapılmasıdır.
Üretimi
Starliçe tohumla üretilebilen bir bitkidir. Ancak tohumla üretimde bitkinin çiçek açması için 4 yıl beklemek gerekir. Ülkemizde yetiştirilen Starliçe bitkileri tohum oluşturmamaktadır. Bu nedenle tohumlar yurtdışından getirilmektedir. Tohumlar, torf ile doldurulan poşet veya onluk saksılara ekilir. Tohumun dikim derinliği tohum boyunun 2,5 misli olacak şekilde yerleştirilir. Mart ve nisan ayları dikim için en uygun zamandır. Dikimden sonra aşırı olmamak şartıyla sulama yapılmalıdır. Kökte bulunan yavrucukları ayırarak da çoğaltabiliriz.
