Tövbe ve bağışlama nedir? Tövbe etme ve bağışlama neden önemlidir, tövbenin özellikleri nelerdir, tövbe ve bağışlama konusu.



İNSAN HATA YAPABİLEN BİR VARLIKTIR

Allah; insanı akıl ve iradeyle donatıp, üstün bir varlık olarak yaratmıştır. Aklıyla insan, neyin iyi ve neyin kötü olduğunu anlayabilir, iradesiyle de iyiyi ya da kötüyü tercih edebilir. Buna rağmen insan hata yapabilen bir özelliğe sahiptir. Çünkü insan Kur’an’da da belirtildiği üzere aciz bir varlık olarak yaratılmıştır.

Hata yapan insan;

► Hatalı davranışları terk ederek doğru davranışlara yönelebilme özelliğine sahiptir. Bu da insanı faziletli kılar.

► Peygamberimiz, “Asıl muhacir (hicret eden), hata ve günahları terk edebilendir.” demiştir.

► Allah, günah işleyen kullarının bağışlanması için tövbe kapısını açmıştır. Kula düşen görev, pişmanlık duyup aynı hataya dönmemektir.

TÖVBE HATADAN DÖNME VE İYİYE YÖNELME ERDEMİDİR

Bütün insanlar hata yapar. Önemli olan hata yapmamak değil, hatadan tövbe ile vazgeçmektir. Zaman geçirmeden günahı hatırlayıp tövbe edilmelidir.

İşlenen kötülüklerde ısrar edilmemelidir. Allah, tövbesinden dolayı kulundan razı olur. Günah bir başkasıyla değil sadece Allah ile paylaşılmalı ve sadece ondan bağışlanma dilenmelidir. Tövbe etmek için özel bir yer, zaman ve aracıya gerek yoktur.

Günah derecesi ne olursa olsun kişi, Allah’ın rahmetinden ümidini kesmemelidir.

Tövbenin altı özelliği:
1. Geçmiş günahlara pişmanlık duymak
2. Vaktinde yapılmayan) farzları (kılınmayan namazlar ve tutulmayan oruçları) iade etmek
3. Haksızlık yaptığı kimsenin hakkını vermek ve onunla helalleşmek
4. Bir daha aynı günaha dönmemeye karar vermek
5. Nefsi günahla büyüttüğün gibi Allah’a itaatte eritmek
6. Nefse günahların tadını tattırdığın gibi itaatin hazzını tattırmak

ALLAH BAĞIŞLAYICIDIR, BAĞIŞLAYANI SEVER

Bağışlama, Allah’ın güzel isimlerinden biridir, insan da sınırlı da olsa bu sıfatla bezenmiştir. Allah bu sıfatın tezahürünü kulunda görmek ister.

Allah, bağışlamayı sevdiği kadar bağışlayanı da sever.

“Bir kötülüğün cezası, ona denk bir kötülüktür. Kim bağışlar ve barışı sağlarsa onun mükâfatı Allah’a aittir…” (Şura suresi, 40. ayet)

Peygamberimiz de şahsına yapılan bütün saldırıları ve kötülükleri bağışlayarak yukarıdaki ayeti hayata geçirmiştir. Öyleyse insana düşen görev, sabır göstererek sevgi temelli anlayışla kendine yapılan kötülükleri bağışlamayı tercih etmektir.

BAĞIŞLAMA BİREYSEL VE TOPLUMSAL HOŞGÖRÜNÜN TEMELİDİR

Bağışlama

İnsanı ruhsal açıdan yüceltir.
İnsanın kendine yaptığı büyük bir iyiliktir.
Büyük bir erdem ve onurdur.
Sevginin kalpte olgunlaşan meyvesidir.
Toplumda hoşgörünün hâkim olmasının kanıtıdır.

Peygamberimiz bu konuda, “Herhangi bir kişi, dünyada diğer bir kişinin ayıbını örterse Allah da kıyamet gününde onun ayıbını örter.” demiştir.

İYİLİKLER KÖTÜLÜKLERİ GİDERİR

İnsanın hatasından dönüp tövbe ettikten sonra iyiliğe yönelmesi, yaptığı tövbenin kararlılığını göstermesi açısından önemlidir. Yapacağı iyilikler aynı zamanda onun edinmiş olduğu kötülükleri de giderecektir. Zira Kur’an’da,

“…iyilikler kötülükleri (günahları) giderir. Bu, öğüt almak isteyenlere bir hatırlatmadır.” ( Hud suresi, 114. ayet) denmiştir.

Gerçekte iyilik nedir, gerçek mümin kimdir? “İyilik, yüzlerinizi doğu ve batı tarafına çevirmeniz değildir. Asıl iyilik, o kimsenin yaptığıdır ki Allah’a, ahiret gününe, meleklere, kitaplara, peygamberlere inanır. (Allah’ın rızasını gözeterek) yakınlara, yetimlere, yoksullara, yolda kalmışlara, dilenenlere ve kölelere sevdiği maldan harcar; namaz kılar, zekât verir. Ant-Ş laşma yaptığı zaman sözlerini yerine getirir. Sıkıntı, hastalık ve savaş zamanlarında sabreder. İşte doğru olanlar bu vasıfları taşıyanlardır. Takva sahibi ancak onlardır. (Bakara suresi, 177. ayet)

Tövbede önemli iki hatırlatma

► İnsanın ne kadar büyük olursa olsun bilerek ya da bilmeyerek yaptığı her hata sonrasında ümitsizliğe kapılıp tövbe kapısını kendisine kapaması, bir bakıma Allah’ın esirgeyen ve bağışlayan sıfatlarının anlamını reddetmesidir.
Çünkü ayette:

“De ki: Ey günah işleyerek nefislerine karşı haddi aşan kullarım! Allah’ın rahmetinden ümidinizi kesmeyin; çünkü Allah bütün günahları bağışlar.” (Zümer suresi, 39. ayet) buyurulmuştur.

► Tövbe sadece işlenen hatadan sonra değil, her an yapılması gereken bir ibadettir. Peygamberimiz bu konuda,

“Vallahi ben Allahu Teala’dan günde yetmiş defadan fazla mağfiret diliyor O’na tövbe ediyorum.” diye buyurmuştur.


​