- Konum
- ىαкαяyλ
-
- Üyelik Tarihi
- 27 Kas 2009
-
- Mesajlar
- 24,120
-
- MFC Puanı
- 79
UÇAĞIN İCADI VE WRİGHT KARDEŞLER
Bu resim küçültülmüştür. Orjinal boyutunu(800x587) görmek için tıklayın.


Uçak, balona bakarak çok uzun çalışmalardan sonra yapılabildi. Bu konudaki gelişmelerin yavaş olmasının başlıca nedenleri, uygun bir motor bulunamaması ve uçağı kuş uçuşlarına dayandırma çabalarıydı.

Ornitopfer denen kanat çırpan hava taşıtları üstündeki çalışmalar, büyük zaman ve emek harcamasına yol açtı. Ama 1804 yılında George Cay-Icy bir Planör yaptı ve en az iki ayrı planörle uçmayı başardı. Uçma deneylerine girişen ilk havacıların büyük bölümü, uçaklarının denetlenebilirliği yerine doğal dengeyi dikkate alma yanlışlığını yaptılar.
1890 yıllarında 90-230 mlik planör uçuşlarını başaran,
Otto Lilienthal bile, yalnızca beden hareketleriyle uçağını denetlemeyi denedi ve planörün yükseklik dümenine bağlı bir beden bağı üstünde çalışmaya ancak ölümünden (1896) bir yıl önce başladı.
XIX. yüzyılın ikinci yarısında Amerikada; İngilterede ve Almanyada pek çok uçuş denemesi yapıldı. Ne var ki, bunlar dağınık ve başarısız deneyler olmaktan pek öteye geçemediler. Octave Chanuteun havacılık konusunda kanıtlanmış bilgileri toplayıp isteyenlere aktarmasına kadar, havacılar arasında bilgi alış verişi yapılmadı. Chanute, 1896 yılından başlayarak Amerikada hem uçak yapımı üstünde çalıştı, hem de hareketsiz kanatlı uçuş İlkelerini yaymaya başladı. I9O3′te Pariste havacılık dersleri verdi.
1900 yıllarına doğru, bir gün Orville Wright, Ohayo daki Dayton şehrinin kütüphanesinde bir kitap okumuştu.

Bunda bir adamın motorsuz uçağa benzer bir araçla, yani kocaman bir uçurtma ile uçtuğundan söz ediliyordu. Orville Wright bu büyük başarıya hayran oldu, kendisi de uçmak istedi. Onun bu merakı, kardeşi Wilburu da sardı. İki kardeş, uçak yapmak için çalışmaya başladılar. Wright kardeşler bisikletçilikle uğraşırlardı. Dükkânlarının içinde dolambaçlı bir tünel açtırdılar; bu tünelde oluşan rüzgârın kanatlar üzerinde nasıl etkiler yapacağını denemeye başladılar.
Ayrıca uçurtmalar üzerinde de denemeler yaptılar. Artık hep bunlarla uğraşıyor ve yaptıkları uçak taslaklarını ilerletiyorlardı. En sonunda büyük bir uçurtma, yani motorsuz bir uçak yapmayı başardılar. Sonra bir de motor yaptılar. Bunları 1903 yılının 17 Aralık günü Kuzey Carolinada bir yere götürdüler. Burada motoru uçurtmaya yerleştirdiler, yani uçurtmayı uçak şekline soktular. İki kardeş bu uçakla ilk defa hangisinin uçacağını kura ile tayin ettiler. Kurayı Orville kazandı.
İnsanoğlunun uçma hevesi, insanlık tarihi kadar eskidir. Buna rağmen uçaklar ve çeşitli hava araçları 2 yüzyıldır havada..
İnsanoğlunun uçma hevesi, insanlık tarihi kadar eskidir. Buna rağmen uçaklar ve çeşitli hava araçları 2 yüzyıldır havada...
Çok soğuk ve güneşsiz bir gündü; kesici bir rüzgâr esiyordu; uçağın etrafındaki beş kişi ısınmak için kollarını açıp kapıyor ve yerlerinde sıçrıyorlardı. Fakat bu şiddetli soğuğa rağmen, Orville uçağa fazla ağırlık yükletmemek için sırtına palto bile almadı. Saat onu tam beş geçe Orville Wright uçağa bindi.
Makine gürledi, aksırıp öksürdü ve uçak yükseldi; havada ileri gitti, yana kaydı; on iki saniye uçtuktan sonra 30-35 metre ileriye kondu. Olay, fevkalâde önemliydi ve medeniyet tarihinde bir dönüm noktası teşkil ediyordu. Yüzyılların rüyası, nihayet gerçekleşiyordu: İnsanlar, kendilerini toprağa bağlayan zincirleri kırmış, gökyüzünde uçmaya başlamışlardı.
Hareketsiz kanatla uçuş ilkelerinden kimileri, 1309 yılında Carley tarafından açıklanmıştı. Carley; İtiş gücü, hava direnci ve kaldırma gücü konusunda açıklamalar yaparak eğimli AerofoMin düz levha biçimli kanattan üstün olduğunu belirtti. 1899 yılında Wright Kardeşlerin yaptığı İlk planöre yancıl denetim için kablolarla bükülebilen kanatlar takıldı. Buna karşılık, Amerikada S.P. Langley İle Fransa ve İngilterede bu konuda çalışan ilk havacılar yine pek başarılı olamadılar. I9O3′te uçan Wright Kardeşler bile, kanat hareketlerinin yeterli olmadığını anlamalarına karşılık, uçak kumandaları konusunda tam bir çözüm bulamadılar.

Wrightîann motorlu uçuşu gerçekleştirmelerinden önce pek çok değişik tasan yapıldı. Bunların en Önemlisi, 1842′de W.S- Henson tarafından düşünülen buharlı hava aracıydı.
Söz konusu uçakta bir kuyruk takımı, kutu-uçurtma biçimli kanatlar ve kalkışla inişte kullanılacak üç tekerlekli bir iniş takımı olacaktı. Kiriş ve nervürlerle yapılmış 46 metre açıklıktı kanatlan ve iki tane altı patalı pervanesi olması öngörülmüştü.
Ama bu uçak yapılamadı. 1894 yılında Hıram Maxim 3.5 tonluk bir aygıtıjki buharlı motordan sağlanan 360 beygirgücü kullanarak kaldırdı. Fransada Temp-le de la Croix, Penauld ve Ader gibi havacılık öncüleri; burulmuş lastik, zemberek mekanizması ve buharlı motorları sabırla model uçaklar üstünde denediler. İngilterede H.F.Phi-lips, Carleyin eğimli kanat ilkesi üstünde yeniden çalışmaya başladı ve basınçla kaldırma gücünün kanadının alt ve üst yüzeylerindeki dağılımlarını açıkladı.

Bütün bu çalışmalar konusunda bilgi toplayan VVright Kardeşler, yararlı buldukları düşünceleri uygulama alanına koymaya karar verdiler. Yanı sıra, itiş-kaldırma güçleri arasındaki ilişki; pervanelerin etkileri, direnç, basınç ve yapım konusundaki kendi hesaplarını da sürdürüyorlardı. Üçüncü planörlerinde istedikleri gibi bir gövde yapmışlardı.
Bundan sonra uçaklarına güç verecek bîr otomobil motoru aramaya başladılar. Ne var ki, İstedikleri güç-ağırlık oranında bîr otomobil motoru bulunmadığından yeni bir motor yaptılar ve ilk motorlu uçuşlarını 17 Aralık 19O3′te gerçekleştirdiler. Aynı yıl, iki ay kadar öncesinde yine benzinli bir motorla uçan ve C.M.Manly tarafından kullanılan, S.P. Langleyin yaptığı uçak katapult mekanizmasında ortaya çıkan bir arıza nedeniyle Potomac ırmağına düşmüştü.

VVilbur ve Orvllle Wrlghtın uçuşu, büyük bir başarıyla sonuçlandı.VVright Kardeşlerin başarısı dünyanın başka bölgelerinde pek ilgiyi Çekmedi, Ama çalışmalarını sürdürdüler ve 1905 yılında Üçüncü uçaklarım yaptılar. Öncekilerden dalla başarılı olan bu uçakla, saatte yaklaşık 61 kmlik bir hızla 38 kmlik bir uçuş yapıldı. Bu uçuşu izleyen iki buçuk yıl Wright Kardeşler, Amerika ve İngiliz hükümet yetkilileriyle yaptıkları gizli görüşmeler nedeniyle ve sırlarının başkalarınca çalınacağı korkusundan çalışmalarını durdurdular, 1908 yılında Wilbur VVright iş alanı aramak için Avrupaya gitti. Orville VVright da askeri uçuş deneyleri hazırlıkları için Amerikada kaldı.
Bu arada, Avrupada da, planör uçuşu öncülerinden.Chanuteun çabalarıyla yeni girişimlere başlanmıştı. Fransada uçuş çalışmaları sonradan ünlenecek Esnauld-Pelterienin öncülüğünde yapılmaktaydı; ama, Wright planörü örnek alınarak yapılan ilk modeller başarısız olmuştu. İngilterede S.F.Cody, insan kaldıran uçurtmalarla çalışmalara başlamış ve pek etkili olamayan bir planör yapmıştı. Bundan kısa bir süre önce de Fransada, Leon Levavesseur kanadı kuş kanadına benzeyen bir uçak yapıyordu.
İlk uçak fabrikası 1905 yılında Bil-lancourtta (Fransa) Voisin Kardeşler tarafından kuruldu. Voisin Kardeşler kendi planörlerini yapmanın yanında, başkalarından da sipariş alıyorlardı. Fakat Avrupada hâlâ denge üstünde durulmaktaydı. Bir süre sonra, Brezilyalı havacılık öncülerinden Santos-Dumon hava gemileriyle (balonlar) çalışmalarım bir yana bırakıp, tek ve çifl yüzeyli uçaklarla ilgilenmeye başladı.
Dumontun 1906 yılında kuyruk takımı önde olan ve motorun İtme verdiği bir çift yüzeyJi uçakla uçmasından sonra 3909 yılında ve İngil-lîrede A.V.Roe, çekişli bir çift yüzeyli, J.W.Dwue da dünyanın ilk geriye eğik kanatlı uçaklarını yaptılar. Yinede bunlarda denge Ön plana alınmıştı. Bîr yıl kadar sonra F.VV.Lanc-hester, Nevvton ve Bernoullinin hidrodinamikte yaptıklarını aerodinamikte gerçekleştirdi ve kanat yüzeyleri üstündeki hava alcımı kuramını getirdi.

Wrighl Kardeşler, 1909 yılına kadar çeşitli gösteri uçuşları yaparak havacılık çalışmalarını hızlandırmışlardı. Amerikada Gleen Curlissadlı bir havacı; hem gövdesini, hem de motorunu kendisi yaptığı kanat ucuna takılan yancıl denetim sağlayan kanat-çıklı June Bug adlı uçağı geliştirdi. Avrupadaki uçak yapımcıları (Henri Farman dışında) kanat uçlarının eğilmesiyle ya da kanatçık takılmasıyla denetim konusunda Wright Kardeşlerin yolundan gittiler. Çeşitli türlerde yeni uçaklar yapıldı. 1909 Reims Havacılık Sergisİnde otuzu aşkın uçak sergilendi. Yapılan yarışmalarda, Curtİssin June Bug tipine benzeyen bir uçak, saatte 77 kmyle hız yarışmasını; bir Antoinnelie 155 m. yükseklikte, yükseklik yarışmasını ve bir Farman tipi de 180 kmyle mesafe yarışmasını kazandılar. Aynı yıl, Bleriot küçük motorlu ve tek yüzeyli uçağıyla Manş Denizini geçip İngiltere kıyılarına inerek uçakların yalnızca tehlikeli oyuncaklar olmadıklarını kanıtladı.
1908de Faransada Len Mans bölgesinde, ilk kez toplum karşısında uçan Wilburg Wright, Avrupada daha sonra 100ü aşkın uçuş yaptı.
25 Temmuz 1909 da Louis Bleriot, İtalyan Alhessandro Anzaninin projesini çizdiği motorla donatılmış bir uçakla Manş Denizini Calais- Dover arasında geçti.
1910 da Geo Cahves, Alpleri geçti ama, yolculuk üzücü bir şekilde, bu Perulu havacının ölümüyle sonuçlandı.
1913te Franzız Maurica Prevost, tek yüzeyli uçağıyla saatte 200 km hız yaparak uçmayı başardı.
Birinci dünya savaşı sırasında pek çok kişi, uçağın iyi bir savaş aracı olabileceğini düşününce, manevra yeteneği yüksek ve çok hız yapabilen uçaklar üretilmeye başlandı. Bu uçaklar, savaşmak amacından çok, keşifte kullanılıyorlardı.
Daha önce 1911de Libyada Türklere karşı savaşırken uçağı deneyen İtalyanlar, savaş uçakları kullanmada başı çekmiş sayıldılar.
Savaş sona erene dek, havacılık da ortak önemli bir sanayi dalı haline gelmişti. Sivil havacılıkta ilk yolcu ve posta uçakları, 1914te Florida ve İtalyada kullanıldılar. Böylece önceden saptanmış rotalarda, gerek yurt içi, gerekse yurt dışı seferler yapan yolcu uçakları, giderek daha da arta büyük gelişmeler gösterdiler.

Deniz uçağı ise 1911 yılında ABD de icat edildikten sonra, yine savaş yıllar içinde geliştir.
İki İngiliz bilim adamının 1919 da Newfoundlandden İrlandaya giderek ilk kez Atlantiki uçakla aşan kişiler unvanını kazanmalarından sonra, 1926 da Amerikalı subay Richard Byrd, dünyada ilk kez kuzey kutbu özerinde uçmuştur.
Günümüzde havacılık iyice gelişmiş olup hatta Ufo denilen araçlarla yarışabilecek düzeye gelindiği sanılıyor.
Kaynak: Alıntılar