Devlet

Devlet - Platon
İş Bankası Kültür Yayınları tarafından Sabahattin Eyüboğlu ve M. Ali Cimcoz çevirisiyle yeniden yayımlanan Devlet (Ciltsiz) - Platon felsefeyle ilgilenen okuyucuların beğenisine sunuluyor. Eflatun olarak da bilinen ve M.Ö. 427-347 yılları arasında yaşayan Platon’un en çok bilinen eserlerinden biri olan Devlet, antik çağdan günümüze hala önemli olan ve her devirde yaşayan birçok filozof, siyasetçi, yazar ve halktan insanı etkilemiş olan bir siyasetnamedir. Kitapta ideal bir toplumda düzen ve adaletli bir devletin nasıl olması gerektiğine dair sorulara cevap aranıyor. Dünya tarihinin ilk ütopik eseri olarak kabul edilen Devlet’te ayrıca erdemli bir hayatın nasıl yaşanması gerektiği ve iyi bir insan olmanın gereklilikleri de sorgulanıyor.

Haklılık, Güçlülük ve Eşitlik

Platon diğer eserlerinde olduğu gibi bu eserinde de çok değer verdiği hocası Sokrates ile aralarında geçen diyalogları kaleme alıyor. Eserde iki filozof insanların iyilik, haklılık, güçlülük, eşitlik ve daha birçok değerlerini sorgulayarak sohbet ederken Platon hayal ettiği en iyi devlet kavramını yakınında olan diğer insanlarla olan diyaloglarıyla birlikte ortaya koyuyor. Yunanistan’da demokrasinin son bulduğu dönemlerde yaşayan Platon yaşadığı dönemin konjonktüründen de etkilenerek adaletli bir devletin nasıl olması gerektiğiyle ilgili yaptığı araştırmaları gözler önüne sermeye çalışıyor. Eser Sokrates ile Platon’un toplumun nasıl oluştuğuna dair sohbetleriyle başlıyor. Birbirine ihtiyacı olan insanların oluşturduğu toplumda kendi becerilerine yakın işleri yapıp diğer insanlarla paylaşarak toplu yaşamın oluşmasını sağladıklarını söyleyen Sokrates ile Platon’un sohbeti tanımlanan toplumda adaletin irdelenmesinden Platon’un ideal devlete ilişkin ögeleri açıklamasıyla devam ediyor. İkili toplumun büyüdükçe daha fazla toprağa ihtiyaç duyması bunun sonucunda savaşların başlaması ve toplumu savunacak bekçilere olan ihtiyacı da bu sohbet esnasında vurguluyor ve Yunan mitolojisindeki tanrıların yerine alacak olan yöneticilerin devlet olarak tanımlanmasıyla eser şekillenmeye devam ediyor.

Devlet Yönetiminde Yöneticilerin Rolü

Devlet (Ciltsiz) - Platon adlı kitapta devlette yöneticilerin yaşlılar yönetilenlerinse gençler olması gerektiği söylenirken yöneticilerin bütün hayatı boyunca toplum için doğru olanı yapan, değerli ve akıllı kişiler olması gerektiği vurgusu yapılıyor. Kitapta insanlar çalışanlar, bekçiler ve yöneticiler olarak üç sınıfa bölünüyor. Çalışanlar üretim yaparak devletin maddi gereksinimlerini karşılamaya katkıda bulunurken bekçiler hem toplum içindeki güvenliği hem de devletin komşularına karşı güvenliğini ve varlığını savunmakla yükümlü olarak kabul ediliyorlar. Yöneticiler ise adil bir şekilde devleti yönetme görevini üstleniyorlar. Platon’a göre her sınıfın ayrı bir erdeme sahip olması gerekiyor. Buna göre çalışanlar yani işçi sınıfı zanaatkâr ve kanaatkar olmak, bekçi yani asker sınıfı cesaret, yönetici sınıfı ise bilgelik erdemlerine sahip olmalıdır. Eserde bu üç sınıf insanın mesleklerinden yola çıkarak ihtiyaçları ve nasıl karşılanacakları üzerinde yapılan sohbetlerde konu insan, erdem ve sonrasında insanlık ve hayatın amacı eksenine geliyor. Bu soruların cevabını devletin nasıl olması gerektiği sorusunun cevabıyla birlikte irdeleniyor ve cevaplar aranıyor. Kadın erkek eşitliğinin korunduğu bu devlet anlayışında yönetimdeki doğru ve yanlış kavramları da tanımlanıyor.

Felsefe ve Siyaset Meraklıları için Başucu Kitabı

Felsefe ve siyaset sevenlerin etkilenerek okuyacakları kitap daha çok yetişkin okuyuculara hitap ediyor. 372 sayfadan oluşan ve ciltsiz karton kapağıyla raflarda yerini alan kitap Hasan Ali Yücel Klasikler Dizisi’nin en önemlilerinden biridir. İnsanların doğuştan iyi ve eşit olup olmadığı ikileminin yorumlandığı kitapta güçlü ve güçsüz tanımı ve çatışması da büyük rol oynuyor. Eser felsefe-düşünce, siyaset-politika türünde olarak nitelendiriliyor. Devlet (Ciltsiz) - Platon usta çevirmenlerin de gayretiyle sade ve anlaşılır bir anlatım tarzıyla okuyucularıyla buluşuyor ve birden fazla kez okuma isteği uyandırıyor. Günümüzden neredeyse 2500 yıl önce yazılan, ideal devlet ütopyasını konu alan ve bugün bile siyasetçilerin ilham aldığı kitap, felsefeye ve siyasete ilgi duyan tüm okuyucular için kaynak bir başucu kitabı olarak öneriliyor.



Platon (Eflatun, İÖ yaklaşık 428/7 - İÖ yaklaşık 348/7): Bugünkü üniversitenin atası sayılan Akademia''nın kurucusu (İÖ 387) ve hocası Sokrates''i konuşturduğu “diyaloglar”la felsefeyi yazıya en iyi aktarmış olan ustalardan biridir.
Sokrates''in Savunması (Apologia) ile birlikte diyaloglarının en tanınmışı olan Devlet (Politeia)''te ise Platon, “iyilik”, “eşitlik”, ''güçlülük” ve “haklılık” gibi “insanlık durumları”nı irdeleyerek düşlediği en iyi devleti anlatmış ve bu temel yapıt, ister yanında ister karşısında olsunlar, 2000 yılı aşkın süredir ortaya konan bütün devlet kuramı ya da toplum düzenlerinin başvuru kaynakları arasında yer almıştır.

Platon denildiği anda orada durmak,eserlerini okumak, anlamak lazım gerçekten etkili fikirleri olan mükemmel bir filozof..

Pozitivizmde doğrulama ve yanlışlama ilkeleri neyse Plato'nun Devlet'ide odur. Ne bir eksik ne bir fazla. Bir insan kelimelerle içler dışlar çarpımı yaparak inandığın bir şeyin tam tersine seni ikna edebilir mi ? Ve bunu kabullenirsin, inanırsın. Düşünme şeklini kökünden değiştiren harika bir kitap