OBERON
MFC Üyesi
- Üyelik Tarihi
- 20 Kas 2016
- Konular
- 2,670
- Mesajlar
- 2,919
- MFC Puanı
- 1,410
Genel Kamu Hukuku
I. DEVLET KURAMI: 1. Devlet Nedir? Kavramsal Bir Yaklaşım, Devlet kavramının soyut içeriği, devletin kökeni, devletin kişiliği sorunu: Devletin kişilik sahibi olmasının sonuçları, unsurları açısından devlet. 2. Siyasal İktidar ve Egemenlik Kavramları: İktidar kavramı, siyasal iktidar ve diğer iktidar türlerinden farkı, egemenlik kavramı, klasik egemenlik anlayışı ve egemenlik algısının XXI. yüzyıldaki yansımaları, siyasal iktidar ve egemenlik kavramları aynı şeyi ifade etmez. 3. Siyasal İktidarın Meşruluğu: Meşruluk kavramı ve yasallık, Siyasal iktidarın meşruluk temeline göre sınıflandırılması, Klasik meşruluk teorileri: Teokratik teoriler, Demokratik teoriler. 4. Siyasal iktidarın sınırlandırılması sorunu: Siyasal iktidarın sınırlandırılması konusunda tarihi ve teorik gelişmeler, Siyasal iktidarın hukukî araçlarla sınırlandırılması, Siyasal iktidarın hukuk dışı araçlarla sınırlandırılması. 5. Muhalefet olgusu: Direnme hakkı ve sivil itaatsizlik. II. HAK KURAMI: 1. İnsan Hakları Kavramı: Hak kavramı, hak bir özgürlük müdür?, eşitlik: “hak”ta mı yoksa “haksızlık”ta mı?, insan hakları insanın sırf insan olmasından kaynaklanır, Marksist eleştiri: sırf doğmuş olmak zahmetine katlanmak “hak sahibi” olmak için yeterli midir? 2. İnsan Hakları Kavramının benzer kavramlarla olan ilişkisi: Kamu özgürlükleri, temel haklar ve ödevler, yurttaş hakları, karıştırılan iki kavram: kişi hakları-kişisel haklar. 3. İnsan haklarının temel özellikleri: İnsan hakları ahlakilik düşüncesine dayanır, insan hakları kavramı, kaynağını ahlakilik düşüncesine bulmasının bir sonucu olarak en üstün değerdir, insan hakları birey-devlet ilişkisinden kaynaklanır. 4. Temel hakların sınıflandırılması: I. Kuşak Haklar-Aktif Statü Hakları ve Negatif Statü Hakları-Klasik Haklar: Ferdiyetçi doktrin-liberal devlet, II. Kuşak Haklar-Pozitif Statü Hakları-Ekonomik ve Sosyal Haklar: Sosyal hak kuramı-sosyal devlet-sosyalist devlet, III. Kuşak Haklar-self determinasyon hakkı, çevre hakkı, azınlık hakları. 5. 1982 Anayasasında Temel haklar ve özgürlükler rejimi: Temel Haklar yanında “Ödevler”, Temel Hak ve Ödevlerin Sınıflandırılması, Temel Hakların Sınırlandırılması Sorunu, Olağan Dönemlerde Temel Hakların Sınırlandırılmasının Sınırı ve Olağanüstü Dönemlerde Temel Hak ve Özgürlüklerin Kullanımının Durdurulması. 6. Uluslararası alanda temel hak ve özgürlüklerin korunması: Amerikan Belgeleri, İngiliz Belgeleri, Fransız Belgeleri, Uluslararası alanda temel hakların korunması bakımından Türkiye’nin taraf olduğu sözleşmeler ve koruma sistemleri: İHEB, AİHS, BM Sözleşmeleri: İkiz Sözleşmeler, İşkencenin Önlenmesine Dair Sözl., Irk Ayrımcılığının Önlenmesine Dair Sözl., Cinsiyet Ayrımcılığına Dair Sözl., Çocuk Hakları Sözleşmesi, İnsan Haklarının korunmasına ilişkin olarak BM’nin sözleşme dışı yöntemleri. 7. İnsan Hakları ve Kültürel Rölativizm, 8. Uluslararası Politika ve İnsan Hakları.
Dersin Amacı : Genel Kamu Hukuku, Hukuk Fakültelerinde hukukçunun salt teknik hukuk bilgisiyle donanmış, teoriden uzak, sadece avukatlık, hakimlik gibi işleri sadece pozitif hukuk kurallarının neler olduğunu öğrenerek ve bunları kendisine belletilen biçimde yorumlayarak uygulayan kişiler olmasını önlemek amacıyla/ümidiyle okutulan bir derstir. Buna göre Genel Kamu Hukuku, bir ders olarak hukuk fakültesi öğrencisine olayların arkasında olguların da bulunduğunu, hukuk kuralının kuru bir kanun/tüzük/yönetmelik vs. maddesinden ibaret olmadığını, bunun bir mantığının ve felsefesinin olduğunu, hukuk kuralının uygulandığı hukukî yapının ancak bir devlet örgütü içinde bir anlam ifade edebileceğini öğretmeye çalışır. Bu noktada, bu ders devlet denilen mekanizmaya, genel olarak yaklaşır. Bu dersin (ya da bilim dalının) konusunu belli bir devlete ilişkin belli bir sistem teşkil etmez. Bugün geçerli olsun olmasın, dünya üzerinde genel kabul görsün görmesin, uygulanabilir olsun olmasın her türlü devlet teorik ve pratik olarak genel kamu hukukunun konusunu teşkil eder.
Temel konusunu devlet olarak belirleyen Genel Kamu Hukuku, salt bir devlet felsefesinden ibaret değildir. Esasen Genel Kamu Hukuku, devlet felsefesinin tamamı değildir. Ancak belli ölçüde bu felsefe koluyla sıkı işbirliği içindedir ve yer yer onunla örtüşmektedir.
Eksen kavramını devlet olarak tespit ettiği zaman bir bilim dalının onunla sıkı ilişki içinde olan kavramların da etrafında dolanması kaçınılmaz olacaktır ki bu kavramlardan bir tanesi siyasettir. Bu bağlamda Genel Kamu Hukuku siyaset kavramını, siyasî katılma, siyasi katılımın kamusal yüzü olan seçimler, siyasî katılımın “gayriresmi” yüzü olarak sivil toplum vs. bağlamında inceler. Siyasal iktidar kavramı genel kamu hukuku içinde önemli bir başka kavramdır. Siyasal iktidarın ne olduğu, nasıl ortaya çıktığı, toplumu ne şekilde etkilediği ve toplum tarafından ne şekilde etkilendiği gibi sorunlar ya da siyasal iktidarın kaynağının ne olduğu sorunu genel kamu hukukunun temel sorunlarındandır. Siyasal iktidar yanında egemenlik kavramı da her türlü alt başlığı ile birlikte genel kamu hukukunun konusunu teşkil eder. Bu kavramlar (siyasal katılma, siyasî iktidar vs.) aynı zamanda siyaset biliminin konusunu oluşturmakla birlikte, açıktır ki, Genel Kamu Hukuku siyaset bilimi ile özdeş değildir. Eksenini politikanın oluşturduğu siyaset bilimi karşısında genel kamu hukuku soru ve cevaplarını devlet kavramı çevresinde ortaya koymaya çalışır.
Siyasî düşünceler, marksizm, faşizm, liberalizm, demokrasi, cumhuriyet gibi devlet ve hükümet şekilleri de Genel Kamu Hukukunun konusuna dahildir. Ancak Genel Kamu Hukuku ne bir siyasal düşünceler tarihi, ne siyasî tarih ne de anayasa hukukudur. Ancak bunlarla sıkı ilişki içindedir. Anayasa hukuku ile normatif bir biçime kavuşan esasların, anayasa biliminden daha geniş bir kapsam ile açıklanması amacını güden Genel Kamu Hukuku herhangi bir dönemde herhangi bir yerde geçerli olan yasa metinleriyle doğrudan doğruya ilgilenmez. Bu metinler ancak genellemelere ulaşmak için bir araç olarak kullanılabilir.
Bütün bunların dışında genel kamu hukuku sosyoloji, hukuk felsefesi, tarih gibi alanlarla ya da uluslararası ilişkiler ile de etkileşim içinde olan bir bilim dalıdır. Sosyal bilimlerin bütün dalları gibi Genel Kamu Hukuku da diğer bilim dalları ile sıkı bir ilişki içinde olmakla birlikte vurgulanmalıdır ki, bütün bu sayılan bilimlerin bir bileşkesi değil, kendine özgü bir bilim dalıdır. Amacı da, tarihten, sosyolojiden, siyasal bilgilerden, uluslararası ilişkilerden haberdar, hukukçular yetiştirmek değildir. Bir başka ifade ile Genel Kamu Hukuku bir “genel kültür” dersi değildir. Öğrencilerin genel kültürünü arttırmayı da kendisine temel hedef olarak koymaz. Salt yoruma dayalı, öğrencilerin diledikleri gibi görüşlerini sergileyebilecekleri, doğruları olmayan bir “serbest atış alanı” da değildir. Çoğu zaman öğrencilerin “yorum sorusu” sandıkları sorular da söz konusu Genel Kamu Hukuku olduğunda teknik bilgi gerektiren sorular olabilmektedir. Genel Kamu Hukuku dersi, hukuk fakültesi öğrencisini belli bir, dünya görüşü elbette ki değil fakat, vizyon içerisinde; içinde bulunduğu dünyayı anlamaya çalışan, devlet adı verilen organizasyonu, geçmişinden bugüne kadar tanıyan; ideolojileri, siyasal düşüncenin ve siyasî tarihin temel kavram ve sorunlarını bilen; uygulamak zorunda olduğu normu anlamlandırabilen ve özgürce ve günün ihtiyaçlarına göre yorumlayabilen hukukçulara dönüştürmek temel amacını taşır. Konusu itibariyle hukuk fakültesindeki birçok dersten farklı bir yerde duran Genel Kamu Hukuku bir pozitif hukuk dalı da değildir. Onu “soyut” kılan bu “yasasının olmaması hali”dir. Bu sebeple Genel Kamu Hukuku “kanunsuz” bir hukuk dalıdır denebilir.
Hukuk Başlangıcı
Ders İçeriği : Sosyal Kurallar ve Hukuk Kuralları; Hukuki Yaptırım; Pozitif Hukukun Kaynakları; Kanunlaştırma Hareketleri; Türkiye'de Kanunlaştırma Hareketleri; İçtihat Hukuku; Pozitif Hukukun Kolları; Kamu Hukuku ve Özel Hukukun Dalları; Hukukun Temeli; Kanunların Uygulanması; Kanunların Geçmişe Dokunması Durumu; Kanunların Anlam Bakımından Uygulanması; Hukuksal İlişkiler ve Haklar; Hakların Türleri; Hak Sahibi; Tüzel Kişilerin Nitelikleri ve Doğuşları; Tüzel Kişilerin Türleri; Hakkın Konusu, Kazanılması ve Kaybedilmesi; Hukuksal Eylemler ve İşlemler; Hukuksal İşlemlerin Türleri; Hakların Korunması.
Dersin Amacı : Bu derste, hukuk fakültelerine yeni başlayan öğrencilere, hukuk hakkında genel bilgiler verilmesi; dört yıl boyunca öğrenecekleri konuların, görecekleri derslerin genel hatlarıyla gösterilmesi amaçlanmaktadır. Dört yıl süren hukuk lisans eğitimine dahil bütün dersler hakkında, çok kapsamlı olmayan açıklamalar yapılarak, öğrencilerin hukuk eğitiminin çerçevesini görmesi hedeflenmektedir. Başka bir ifadeyle bu ders, hukuk kavramları ve hukuk düşüncesiyle tanışmaya yöneliktir; öğrencilerin hukuksal düşünce becerisi kazanmasına ve bunun artırılmasına çalışılmaktadır.
I. DEVLET KURAMI: 1. Devlet Nedir? Kavramsal Bir Yaklaşım, Devlet kavramının soyut içeriği, devletin kökeni, devletin kişiliği sorunu: Devletin kişilik sahibi olmasının sonuçları, unsurları açısından devlet. 2. Siyasal İktidar ve Egemenlik Kavramları: İktidar kavramı, siyasal iktidar ve diğer iktidar türlerinden farkı, egemenlik kavramı, klasik egemenlik anlayışı ve egemenlik algısının XXI. yüzyıldaki yansımaları, siyasal iktidar ve egemenlik kavramları aynı şeyi ifade etmez. 3. Siyasal İktidarın Meşruluğu: Meşruluk kavramı ve yasallık, Siyasal iktidarın meşruluk temeline göre sınıflandırılması, Klasik meşruluk teorileri: Teokratik teoriler, Demokratik teoriler. 4. Siyasal iktidarın sınırlandırılması sorunu: Siyasal iktidarın sınırlandırılması konusunda tarihi ve teorik gelişmeler, Siyasal iktidarın hukukî araçlarla sınırlandırılması, Siyasal iktidarın hukuk dışı araçlarla sınırlandırılması. 5. Muhalefet olgusu: Direnme hakkı ve sivil itaatsizlik. II. HAK KURAMI: 1. İnsan Hakları Kavramı: Hak kavramı, hak bir özgürlük müdür?, eşitlik: “hak”ta mı yoksa “haksızlık”ta mı?, insan hakları insanın sırf insan olmasından kaynaklanır, Marksist eleştiri: sırf doğmuş olmak zahmetine katlanmak “hak sahibi” olmak için yeterli midir? 2. İnsan Hakları Kavramının benzer kavramlarla olan ilişkisi: Kamu özgürlükleri, temel haklar ve ödevler, yurttaş hakları, karıştırılan iki kavram: kişi hakları-kişisel haklar. 3. İnsan haklarının temel özellikleri: İnsan hakları ahlakilik düşüncesine dayanır, insan hakları kavramı, kaynağını ahlakilik düşüncesine bulmasının bir sonucu olarak en üstün değerdir, insan hakları birey-devlet ilişkisinden kaynaklanır. 4. Temel hakların sınıflandırılması: I. Kuşak Haklar-Aktif Statü Hakları ve Negatif Statü Hakları-Klasik Haklar: Ferdiyetçi doktrin-liberal devlet, II. Kuşak Haklar-Pozitif Statü Hakları-Ekonomik ve Sosyal Haklar: Sosyal hak kuramı-sosyal devlet-sosyalist devlet, III. Kuşak Haklar-self determinasyon hakkı, çevre hakkı, azınlık hakları. 5. 1982 Anayasasında Temel haklar ve özgürlükler rejimi: Temel Haklar yanında “Ödevler”, Temel Hak ve Ödevlerin Sınıflandırılması, Temel Hakların Sınırlandırılması Sorunu, Olağan Dönemlerde Temel Hakların Sınırlandırılmasının Sınırı ve Olağanüstü Dönemlerde Temel Hak ve Özgürlüklerin Kullanımının Durdurulması. 6. Uluslararası alanda temel hak ve özgürlüklerin korunması: Amerikan Belgeleri, İngiliz Belgeleri, Fransız Belgeleri, Uluslararası alanda temel hakların korunması bakımından Türkiye’nin taraf olduğu sözleşmeler ve koruma sistemleri: İHEB, AİHS, BM Sözleşmeleri: İkiz Sözleşmeler, İşkencenin Önlenmesine Dair Sözl., Irk Ayrımcılığının Önlenmesine Dair Sözl., Cinsiyet Ayrımcılığına Dair Sözl., Çocuk Hakları Sözleşmesi, İnsan Haklarının korunmasına ilişkin olarak BM’nin sözleşme dışı yöntemleri. 7. İnsan Hakları ve Kültürel Rölativizm, 8. Uluslararası Politika ve İnsan Hakları.
Dersin Amacı : Genel Kamu Hukuku, Hukuk Fakültelerinde hukukçunun salt teknik hukuk bilgisiyle donanmış, teoriden uzak, sadece avukatlık, hakimlik gibi işleri sadece pozitif hukuk kurallarının neler olduğunu öğrenerek ve bunları kendisine belletilen biçimde yorumlayarak uygulayan kişiler olmasını önlemek amacıyla/ümidiyle okutulan bir derstir. Buna göre Genel Kamu Hukuku, bir ders olarak hukuk fakültesi öğrencisine olayların arkasında olguların da bulunduğunu, hukuk kuralının kuru bir kanun/tüzük/yönetmelik vs. maddesinden ibaret olmadığını, bunun bir mantığının ve felsefesinin olduğunu, hukuk kuralının uygulandığı hukukî yapının ancak bir devlet örgütü içinde bir anlam ifade edebileceğini öğretmeye çalışır. Bu noktada, bu ders devlet denilen mekanizmaya, genel olarak yaklaşır. Bu dersin (ya da bilim dalının) konusunu belli bir devlete ilişkin belli bir sistem teşkil etmez. Bugün geçerli olsun olmasın, dünya üzerinde genel kabul görsün görmesin, uygulanabilir olsun olmasın her türlü devlet teorik ve pratik olarak genel kamu hukukunun konusunu teşkil eder.
Temel konusunu devlet olarak belirleyen Genel Kamu Hukuku, salt bir devlet felsefesinden ibaret değildir. Esasen Genel Kamu Hukuku, devlet felsefesinin tamamı değildir. Ancak belli ölçüde bu felsefe koluyla sıkı işbirliği içindedir ve yer yer onunla örtüşmektedir.
Eksen kavramını devlet olarak tespit ettiği zaman bir bilim dalının onunla sıkı ilişki içinde olan kavramların da etrafında dolanması kaçınılmaz olacaktır ki bu kavramlardan bir tanesi siyasettir. Bu bağlamda Genel Kamu Hukuku siyaset kavramını, siyasî katılma, siyasi katılımın kamusal yüzü olan seçimler, siyasî katılımın “gayriresmi” yüzü olarak sivil toplum vs. bağlamında inceler. Siyasal iktidar kavramı genel kamu hukuku içinde önemli bir başka kavramdır. Siyasal iktidarın ne olduğu, nasıl ortaya çıktığı, toplumu ne şekilde etkilediği ve toplum tarafından ne şekilde etkilendiği gibi sorunlar ya da siyasal iktidarın kaynağının ne olduğu sorunu genel kamu hukukunun temel sorunlarındandır. Siyasal iktidar yanında egemenlik kavramı da her türlü alt başlığı ile birlikte genel kamu hukukunun konusunu teşkil eder. Bu kavramlar (siyasal katılma, siyasî iktidar vs.) aynı zamanda siyaset biliminin konusunu oluşturmakla birlikte, açıktır ki, Genel Kamu Hukuku siyaset bilimi ile özdeş değildir. Eksenini politikanın oluşturduğu siyaset bilimi karşısında genel kamu hukuku soru ve cevaplarını devlet kavramı çevresinde ortaya koymaya çalışır.
Siyasî düşünceler, marksizm, faşizm, liberalizm, demokrasi, cumhuriyet gibi devlet ve hükümet şekilleri de Genel Kamu Hukukunun konusuna dahildir. Ancak Genel Kamu Hukuku ne bir siyasal düşünceler tarihi, ne siyasî tarih ne de anayasa hukukudur. Ancak bunlarla sıkı ilişki içindedir. Anayasa hukuku ile normatif bir biçime kavuşan esasların, anayasa biliminden daha geniş bir kapsam ile açıklanması amacını güden Genel Kamu Hukuku herhangi bir dönemde herhangi bir yerde geçerli olan yasa metinleriyle doğrudan doğruya ilgilenmez. Bu metinler ancak genellemelere ulaşmak için bir araç olarak kullanılabilir.
Bütün bunların dışında genel kamu hukuku sosyoloji, hukuk felsefesi, tarih gibi alanlarla ya da uluslararası ilişkiler ile de etkileşim içinde olan bir bilim dalıdır. Sosyal bilimlerin bütün dalları gibi Genel Kamu Hukuku da diğer bilim dalları ile sıkı bir ilişki içinde olmakla birlikte vurgulanmalıdır ki, bütün bu sayılan bilimlerin bir bileşkesi değil, kendine özgü bir bilim dalıdır. Amacı da, tarihten, sosyolojiden, siyasal bilgilerden, uluslararası ilişkilerden haberdar, hukukçular yetiştirmek değildir. Bir başka ifade ile Genel Kamu Hukuku bir “genel kültür” dersi değildir. Öğrencilerin genel kültürünü arttırmayı da kendisine temel hedef olarak koymaz. Salt yoruma dayalı, öğrencilerin diledikleri gibi görüşlerini sergileyebilecekleri, doğruları olmayan bir “serbest atış alanı” da değildir. Çoğu zaman öğrencilerin “yorum sorusu” sandıkları sorular da söz konusu Genel Kamu Hukuku olduğunda teknik bilgi gerektiren sorular olabilmektedir. Genel Kamu Hukuku dersi, hukuk fakültesi öğrencisini belli bir, dünya görüşü elbette ki değil fakat, vizyon içerisinde; içinde bulunduğu dünyayı anlamaya çalışan, devlet adı verilen organizasyonu, geçmişinden bugüne kadar tanıyan; ideolojileri, siyasal düşüncenin ve siyasî tarihin temel kavram ve sorunlarını bilen; uygulamak zorunda olduğu normu anlamlandırabilen ve özgürce ve günün ihtiyaçlarına göre yorumlayabilen hukukçulara dönüştürmek temel amacını taşır. Konusu itibariyle hukuk fakültesindeki birçok dersten farklı bir yerde duran Genel Kamu Hukuku bir pozitif hukuk dalı da değildir. Onu “soyut” kılan bu “yasasının olmaması hali”dir. Bu sebeple Genel Kamu Hukuku “kanunsuz” bir hukuk dalıdır denebilir.
Hukuk Başlangıcı
Ders İçeriği : Sosyal Kurallar ve Hukuk Kuralları; Hukuki Yaptırım; Pozitif Hukukun Kaynakları; Kanunlaştırma Hareketleri; Türkiye'de Kanunlaştırma Hareketleri; İçtihat Hukuku; Pozitif Hukukun Kolları; Kamu Hukuku ve Özel Hukukun Dalları; Hukukun Temeli; Kanunların Uygulanması; Kanunların Geçmişe Dokunması Durumu; Kanunların Anlam Bakımından Uygulanması; Hukuksal İlişkiler ve Haklar; Hakların Türleri; Hak Sahibi; Tüzel Kişilerin Nitelikleri ve Doğuşları; Tüzel Kişilerin Türleri; Hakkın Konusu, Kazanılması ve Kaybedilmesi; Hukuksal Eylemler ve İşlemler; Hukuksal İşlemlerin Türleri; Hakların Korunması.
Dersin Amacı : Bu derste, hukuk fakültelerine yeni başlayan öğrencilere, hukuk hakkında genel bilgiler verilmesi; dört yıl boyunca öğrenecekleri konuların, görecekleri derslerin genel hatlarıyla gösterilmesi amaçlanmaktadır. Dört yıl süren hukuk lisans eğitimine dahil bütün dersler hakkında, çok kapsamlı olmayan açıklamalar yapılarak, öğrencilerin hukuk eğitiminin çerçevesini görmesi hedeflenmektedir. Başka bir ifadeyle bu ders, hukuk kavramları ve hukuk düşüncesiyle tanışmaya yöneliktir; öğrencilerin hukuksal düşünce becerisi kazanmasına ve bunun artırılmasına çalışılmaktadır.