Herkül
Admin
- Üyelik Tarihi
- 4 Haz 2013
- Konular
- 8,797
- Mesajlar
- 29,749
- MFC Puanı
- 17,460
Gut hastalığıyla ilgili bilinmesi gereken her şey
Erkeklerde daha sık görülen gut hastalığı, kadınlarda menopozla birlikte görülebilir.
Eklemde aniden gelişen gut hastalığı, ağrı, kızarıklık, şişlik ve hassasiyetle karakterize, mikrobik olmayan bir eklem iltihabıdır. Sıklıkla ayağın başparmağında başlar. Ancak, diz, ayak bileği, dirsek, el parmağı eklemleri de etkilenebilir. 'Kralların hastalığı', 'zengin hastalığı', 'damla hastalığı' gibi adlarla da anılır. Erkeklerde daha sık görülen gut hastalığı, kadınlarda menopozla birlikte görülebilir. Çoğunlukla metabolik sendromun bir parçası olan gut hastalığı, kolesterol, trigliserit yüksekliği (hiperlipidemi), yüksek tansiyon, aterosklerotik kalp hastalığı, diyabetes mellitus, obezite gibi rahatsızlıklarla birlikte görülür. İşte Gut hastalığı ve tedavisi hakkında bilinmesi gereken her şey.
Gut hastalığı belirtileri
Akut gut atağı, genellikle gece yarısı veya sabaha doğru, ayak baş parmağında veya tutulan eklemde şiddetli ağrı, şişlik, kızarıklık, hassasiyet ve ısı artışıyla başlar. Eklemdeki ağrı ve hassasiyet o kadar şiddetlidir ki; kişi üzerine basamaz, hareket ettiremez, ayakkabı giyemez hatta yorganın bile değmesini istemez. Ağrı ilk 12-24 saat içinde daha da şiddetlenir. Atak birkaç gün ile birkaç hafta içinde (ortalama bir hafta) kendiliğinden geçer. Bazen o eklemde, daha azalmakla birlikte birkaç hafta daha rahatsızlık hissi kalabilir.
Nasıl teşhis edilir?
Gut tanısında eklem sıvısının incelenirken polarize ışık mikroskobunda mono-sodyum ürat kristallerinin görülmesi önemlidir. Ürik asit kristalleri, iğne ucu gibi iki ucu keskin yapıdaki kristaller şeklindedir; sarı-yeşil refle verir. Kan testleriyle ürik asit seviyelerine bakılabilir, ancak gut tanısı koyulamaz. Atak sırasında normal, hatta düşük bile olabilir. Eklem sıvısında lökosit sayısı da gut teşhisinde yardımcıdır.
Gut hastalığı tedavisi
Gut tedavisi, atak ve atak dışı tedaviler olmak üzere iki aşamalıdır. Tedavinin amacı gut ataklarının ve komplikasyonlarının önlenmesidir. Kan, ürik asit seviyesini 6mg/dL'nin altında tutar. Akut gut artriti geliştiğinde, ağrı ve inflamasyonu gidermek için steroid olmayan ağrı ve inflamasyon giderici ilaçlar (naproksen, diklofenak, indometazin gibi tedaviler) mide koruyucusuyla verilmelidir. Altta yatan koroner problem veya böbrek fonksiyon bozukluğu gibi yandaş hastalık durumlarında, tercihen eklem içine kortikosteroid enjeksiyonu veya düşük-orta doz kortikosteroidin ağızdan kullanımı tercih edilebilir. Gut komplikasyonları ve atak gelmesini önlemek için ürik asit üretimini azaltan ilaçlar kullanılabilir. Ürik asit atılımını artıran ilaçlar kullanılır. Ancak bu tür ilaçlar döküntü, mide ağrısı ve böbrek taşı gibi yan etkilere neden olabilir.
Gut hastalığı kimlerde görülür?
Gut için belirli risk faktörleri mevcuttur. Söz konusu risk faktörleri şunlardır:
- Aşırı alkol tüketimi, kırmızı et, sakatat, kabuklu deniz ürünleri, fruktozdan zengin yiyecek ve şekerli içecekler.
- Kontrolsüz kan basıncı, diyabet, aşırı kilo, yüksek yağ ve kolesterol seviyeleri, ateroskleroz gibi rahatsızlıklar.
- Tiyazid grubu diüretikler (idrar söktürücüler), kanı sulandırıcılar (idrarla atılımını engeller), organ nakli tedavisinde organın atılımını önleyen bazı ilaçlar, lösemi tedavisinde kullanılan ilaçlar.
- Anne, baba ve kardeşler gibi birinci derece akrabalardan herhangi birinde gut varlığı. Gutta çoklu genetik yatkınlık söz konusudur.
- Yaş ve cinsiyet önemli bir faktördür. Kadınlarda ürik asit seviyesi, erkeklerden daha düşüktür. Ancak menopozdan sonra kadınlarda da ürik asit seviyesi yükselir ve gut riski artar. Erkeklerde 40-50'li yaşlarda başlarken, kadınlarda daha ileri yaşlara kayar.
- Nadir görülen bazı genetik hastalıklar (Lesch Nyhan sendromu gibi).
Gut hastalığına karşı ne yapmalısınız?
- Günde 8-16 bardak su için veya eş değeri sıvı (2-4 litre) alın.
- Alkolden kaçının (özellikle bira).
- Orta miktarda protein tüketin ve pürinden zengin gıdalara dikkat edin. Doymamış yağ tüketin.
- Günlük et, balık ve kümes hayvanlarından 113-170 gramı geçmeyin.
Erkeklerde daha sık görülen gut hastalığı, kadınlarda menopozla birlikte görülebilir.
Eklemde aniden gelişen gut hastalığı, ağrı, kızarıklık, şişlik ve hassasiyetle karakterize, mikrobik olmayan bir eklem iltihabıdır. Sıklıkla ayağın başparmağında başlar. Ancak, diz, ayak bileği, dirsek, el parmağı eklemleri de etkilenebilir. 'Kralların hastalığı', 'zengin hastalığı', 'damla hastalığı' gibi adlarla da anılır. Erkeklerde daha sık görülen gut hastalığı, kadınlarda menopozla birlikte görülebilir. Çoğunlukla metabolik sendromun bir parçası olan gut hastalığı, kolesterol, trigliserit yüksekliği (hiperlipidemi), yüksek tansiyon, aterosklerotik kalp hastalığı, diyabetes mellitus, obezite gibi rahatsızlıklarla birlikte görülür. İşte Gut hastalığı ve tedavisi hakkında bilinmesi gereken her şey.
Gut hastalığı belirtileri
Akut gut atağı, genellikle gece yarısı veya sabaha doğru, ayak baş parmağında veya tutulan eklemde şiddetli ağrı, şişlik, kızarıklık, hassasiyet ve ısı artışıyla başlar. Eklemdeki ağrı ve hassasiyet o kadar şiddetlidir ki; kişi üzerine basamaz, hareket ettiremez, ayakkabı giyemez hatta yorganın bile değmesini istemez. Ağrı ilk 12-24 saat içinde daha da şiddetlenir. Atak birkaç gün ile birkaç hafta içinde (ortalama bir hafta) kendiliğinden geçer. Bazen o eklemde, daha azalmakla birlikte birkaç hafta daha rahatsızlık hissi kalabilir.
Nasıl teşhis edilir?
Gut tanısında eklem sıvısının incelenirken polarize ışık mikroskobunda mono-sodyum ürat kristallerinin görülmesi önemlidir. Ürik asit kristalleri, iğne ucu gibi iki ucu keskin yapıdaki kristaller şeklindedir; sarı-yeşil refle verir. Kan testleriyle ürik asit seviyelerine bakılabilir, ancak gut tanısı koyulamaz. Atak sırasında normal, hatta düşük bile olabilir. Eklem sıvısında lökosit sayısı da gut teşhisinde yardımcıdır.
Gut hastalığı tedavisi
Gut tedavisi, atak ve atak dışı tedaviler olmak üzere iki aşamalıdır. Tedavinin amacı gut ataklarının ve komplikasyonlarının önlenmesidir. Kan, ürik asit seviyesini 6mg/dL'nin altında tutar. Akut gut artriti geliştiğinde, ağrı ve inflamasyonu gidermek için steroid olmayan ağrı ve inflamasyon giderici ilaçlar (naproksen, diklofenak, indometazin gibi tedaviler) mide koruyucusuyla verilmelidir. Altta yatan koroner problem veya böbrek fonksiyon bozukluğu gibi yandaş hastalık durumlarında, tercihen eklem içine kortikosteroid enjeksiyonu veya düşük-orta doz kortikosteroidin ağızdan kullanımı tercih edilebilir. Gut komplikasyonları ve atak gelmesini önlemek için ürik asit üretimini azaltan ilaçlar kullanılabilir. Ürik asit atılımını artıran ilaçlar kullanılır. Ancak bu tür ilaçlar döküntü, mide ağrısı ve böbrek taşı gibi yan etkilere neden olabilir.
Gut hastalığı kimlerde görülür?
Gut için belirli risk faktörleri mevcuttur. Söz konusu risk faktörleri şunlardır:
- Aşırı alkol tüketimi, kırmızı et, sakatat, kabuklu deniz ürünleri, fruktozdan zengin yiyecek ve şekerli içecekler.
- Kontrolsüz kan basıncı, diyabet, aşırı kilo, yüksek yağ ve kolesterol seviyeleri, ateroskleroz gibi rahatsızlıklar.
- Tiyazid grubu diüretikler (idrar söktürücüler), kanı sulandırıcılar (idrarla atılımını engeller), organ nakli tedavisinde organın atılımını önleyen bazı ilaçlar, lösemi tedavisinde kullanılan ilaçlar.
- Anne, baba ve kardeşler gibi birinci derece akrabalardan herhangi birinde gut varlığı. Gutta çoklu genetik yatkınlık söz konusudur.
- Yaş ve cinsiyet önemli bir faktördür. Kadınlarda ürik asit seviyesi, erkeklerden daha düşüktür. Ancak menopozdan sonra kadınlarda da ürik asit seviyesi yükselir ve gut riski artar. Erkeklerde 40-50'li yaşlarda başlarken, kadınlarda daha ileri yaşlara kayar.
- Nadir görülen bazı genetik hastalıklar (Lesch Nyhan sendromu gibi).
Gut hastalığına karşı ne yapmalısınız?
- Günde 8-16 bardak su için veya eş değeri sıvı (2-4 litre) alın.
- Alkolden kaçının (özellikle bira).
- Orta miktarda protein tüketin ve pürinden zengin gıdalara dikkat edin. Doymamış yağ tüketin.
- Günlük et, balık ve kümes hayvanlarından 113-170 gramı geçmeyin.