• Web sitemizin içeriğine ve tüm hizmetlerimize erişim sağlamak için Web sitemize kayıt olmalı ya da giriş yapmalısınız. Web sitemize üye olmak tamamen ücretsizdir.
  • Sohbetokey.com ile canlı okey oynamaya ne dersin? Hem sohbet et, hem mobil okey oyna!
  • Soru mu? Sorun mu? ''Bir Sorum Var?'' sistemimiz aktiftir. Paylaşın beraber çözüm üretelim.

Bilgi doğrusu nedir?

Lilith

MFC Üyesi
Üyelik Tarihi
5 Ağu 2017
Konular
310
Mesajlar
1,083
MFC Puanı
120
Bilgi doğrusu, yargının nesnesiyle olan uygunluğudur. Yargı, nesnesine, yani gerçeğe uygunsa "doğru", değilse "yanlış"tır.

Örneğin; "Kar beyazdır." yargısı bilgi açısından doğrudur. Çünkü günlük yaşantımızda karın renginin beyaz olduğunu gözlemliyoruz ve dolayısıyla doğruluğunu gözlem ya da deneyle kanıtlayabiliyoruz.

"Su, normal koşullarda 100°C 'de kaynar." yargısı da deney yoluyla ulaşılan bir bilgidir. O halde bilgi doğrusu, doğruluğu deney, gözlem ya da başka yollarla kanıtlanabilen yargılardır. Bilgi doğrusu daha çok pozitif bilimlerin alanına girer.

Öncül: Bütün insanlar çalışkandır.
Öncül: Ayşe insandır.
Sonuç: O hâlde Ayşe de çalışkandır.

Bu örnekte, yargılar bilgi doğrusuna örnek gösterilemez. Çünkü, bütün insanların çalışkan olduğunu kanıtlamamız olanaklı değildir. Ancak mantık doğrusuna uygundur. Çünkü, insanların hepsi çalışkansa, Ayşe de insansa, Ayşe'nin de çalışkan olması kaçınılmazdır. Bu durumda, "Ayşe çalışkandır" sonucu verilen öncüllerden zorunlu olarak çıkmaktadır.

Öncül: Bütün bilim dalları evrenseldir.
Öncül: Fizik bir bilim dalıdır.
Sonuç: O hâlde fizik evrenseldir.

Bu örnekte ise, ileri sürülen tüm yargılar bilgi doğrusuna uygundur. Nitekim, tüm bilimler evrensel bir niteliğe sahiptir. Aynı zamanda mantık doğrusuna da uygundur. Çünkü, "fizik evrenseldir" sonucu, verilen öncüllerden zorunlu olarak çıkmaktadır.

Yukarıdaki örneklerin birincisinde bilgi doğrusuna uyulmamış, ikincisinde uyulmuştur. Ancak her iki örnekte de mantık doğrusuna uygunluk söz konusudur. Bu durumda her iki akıl yürütme de mantıksal olarak geçerlidir.

Hazırlayan: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Ömer YILDIRIM'ın Kişisel Ders Notları. Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 3. Sınıf "Klasik Mantık" ve "Modern Mantık" Dersleri Ders Notları (Ömer YILDIRIM)
 
Üyelik Tarihi
7 Haz 2017
Konular
14
Mesajlar
2,269
MFC Puanı
170
tesekkurler ... ama doğrullasık bana gore her durumda deneysellikle açıklanmadan yanlıs yargılanabilen bir olgu ...
 
Üyelik Tarihi
7 Haz 2017
Konular
14
Mesajlar
2,269
MFC Puanı
170
şimdi abi ben canı kolay yanmayan bi adamım koz sıcaktır yakar ben bildiğin kor atesi elimle tutar belli bi zaman tutar atarım ... hani sıcaktı :D kendi yaramı bildiğin iğneyle dikerim gibi gibi deneysellikle acıkla buyur
 
Üyelik Tarihi
25 May 2016
Konular
124
Mesajlar
3,076
MFC Puanı
8,290
şimdi abi ben canı kolay yanmayan bi adamım koz sıcaktır yakar ben bildiğin kor atesi elimle tutar belli bi zaman tutar atarım ... hani sıcaktı :D kendi yaramı bildiğin iğneyle dikerim gibi gibi deneysellikle acıkla buyur

Münferit örnekler aslı bozmaz ki :sigara Sonuçta kor ateş sıcak mıdır sorusuna her insan sıcaktır der. Ancak kimi senin gibi 10 saniyede bunun farkına varır. Kimi ise 1 saniyede :sigara
 
Üyelik Tarihi
7 Haz 2017
Konular
14
Mesajlar
2,269
MFC Puanı
170


Münferit örnekler aslı bozmaz ki :sigara Sonuçta kor ateş sıcak mıdır sorusuna her insan sıcaktır der. Ancak kimi senin gibi 10 saniyede bunun farkına varır. Kimi ise 1 saniyede :sigara

bana ne abi bana sıcak gelmiyor ordaki soz deneysellikle açıklanmayan dedim zaten bendeki durum açıklanmaz istisna kaideyi bozmaza bağlanıyor bu saçma .... yani yazıya katılıyorum :D biraz dolambaclı sadece bakıs acısı
 
Üyelik Tarihi
25 May 2016
Konular
124
Mesajlar
3,076
MFC Puanı
8,290
bana ne abi bana sıcak gelmiyor ordaki soz deneysellikle açıklanmayan dedim zaten bendeki durum açıklanmaz istisna kaideyi bozmaza bağlanıyor bu saçma .... yani yazıya katılıyorum :D biraz dolambaclı sadece bakıs acısı

Yoo gayette açıklarsın :D Sen hissetmiyorum desen bile eninde sonunda hissedeceksin :sigara
 
Üst